Một người cha ở Chicago, đã sinh sống tại Hoa Kỳ khoảng 30 năm và không có tiền án tiền sự, đang trở thành tâm điểm của các vụ bắt giữ tùy tiện bởi Cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) khi chính quyền Tổng thống Trump tìm cách tăng số lượng trục xuất. Các luật sư cho rằng vụ bắt giữ ông Abel Orozco là bất hợp pháp, vi phạm quy định pháp lý yêu cầu có căn cứ khả dĩ để bắt giữ một người nhập cư mà không cần trát.
Theo Trung tâm Công lý Di trú Quốc gia, ông Orozco, một người nhập cư không có giấy tờ, đã bị ICE bắt giữ cách đây khoảng sáu tháng. Các đặc vụ ICE, không có trát, đã tiến vào sân sau và hiên nhà ông. Ban đầu họ đang tìm kiếm người con trai lớn của ông, cũng là người nhập cư, nhưng đã bắt giữ ông Orozco khi xe của ông về đến nhà. Luật sư của ông cho biết các đặc vụ đã hành động một cách thô bạo, đưa ông Orozco vào xe của họ ngay lập tức, dù chỉ nhận ra nhầm người sau đó.
Luật sư Mark Fleming, giám đốc phụ tá về kiện tụng tại trung tâm, cho biết với NBC News: “Họ chỉ nhận ra nhầm người sau khoảng 45 phút đến một giờ, nhưng thay vì thả ông ấy, họ vẫn để ông ấy bị còng tay cho đến khi xác định được danh tính và sau đó tuyên bố rằng vụ bắt giữ là dựa trên một trát lệnh không tồn tại.”
Ông Orozco vẫn đang bị giam giữ, và các luật sư cùng gia đình đang yêu cầu thả ông. Vụ việc này đã thu hút sự chú ý đến vấn đề bắt giữ không cần trát của các cơ quan di trú, trong bối cảnh chính quyền Trump tăng cường giam giữ người nhập cư. Ông Fleming nhấn mạnh việc giam giữ ông Orozco là bất hợp pháp và cho thấy các đặc vụ ICE đang “cố gắng cắt giảm mọi khúc cua có thể, bất chấp các quy tắc truyền thống về việc thiết lập căn cứ khả dĩ rằng người đó có thể bị trục xuất và có khả năng bỏ trốn.”
Theo các tài liệu được đệ trình bởi luật sư trong vụ án của ông Orozco vào tháng 3, vụ bắt giữ ông và khoảng hai chục người khác, bao gồm cả một công dân Hoa Kỳ, đã vi phạm một thỏa thuận năm 2022 quy định rằng để thực hiện các vụ bắt giữ không cần trát, ICE cần có căn cứ khả dĩ rằng người nhập cư đó vi phạm pháp luật hoặc quy định và có khả năng bỏ trốn trước khi trát lệnh có thể được ban hành. Thỏa thuận này bắt nguồn từ một vụ kiện về các cuộc truy quét nhập cư vào năm 2018.
Vụ việc của ông Orozco cũng cho thấy sự phức tạp của hệ thống di trú và cách một quyết định cũ có thể khiến một người nhập cư đã xây dựng cuộc sống ở Mỹ đột nhiên phải đối mặt với việc bị trục xuất. Ông Orozco đến Mỹ hợp pháp từ Mexico vào cuối những năm 1990, nhưng sau đó đã bị cấm nhập cảnh trở lại Mỹ vì rời đi mà không có sự cho phép. Ông đã tái nhập cảnh Hoa Kỳ và trở thành người không có giấy tờ, nơi ông đã sống hàng thập kỷ, lập gia đình và kinh doanh. Hiện tại, thẩm phán có thể quyết định trong vài tuần tới liệu ông Orozco có được trả tự do hay không, một động thái mà chính phủ đang tìm cách ngăn chặn.
Theo tin từ NBC News, gần một nửa số người hiện đang bị giam giữ bởi ICE chưa từng bị kết án hoặc bị buộc tội về bất kỳ tội danh nào. Dữ liệu nội bộ cho thấy sau sáu tháng thực thi luật di trú mạnh mẽ và lời hứa tập trung vào việc trục xuất tội phạm bạo lực, chính quyền Trump chỉ bắt giữ và giam giữ một phần nhỏ những người nhập cư không có giấy tờ đã được ICE xác định có tiền án về tấn công tình dục và giết người.
