Một cặp vợ chồng tại New Orleans đã tình cờ phát hiện một cổ vật La Mã cổ đại trong sân sau nhà mình khi đang làm vườn vào tháng Ba vừa qua. Tấm bia đá cẩm thạch, được khắc chữ Latin, đã gây ra một cuộc điều tra quốc tế.
Daniella Santoro, một nhà nhân chủng học tại Đại học Tulane, đã liên hệ với các nhà chức trách địa phương ngay sau khi phát hiện. Nhiều chuyên gia, bao gồm cả Đội Chống Tội Phạm Nghệ thuật của FBI, đã vào cuộc để giải mã dòng chữ.
Hóa ra, di tích này là một hiện vật mai táng của người La Mã, thuộc về một thủy thủ tên là Sextus Congenius Verus. Tấm bia này đã bị thất lạc khỏi một bảo tàng ở Civitavecchia, Ý, cách Rome khoảng 35 dặm về phía bắc, trong nhiều thập kỷ.
Bà Erin Scott O’Brien, chủ cũ của ngôi nhà, cho biết bà đã đặt tấm bia đá này trong vườn vào năm 2004 mà không hề hay biết về giá trị lịch sử của nó, bà chỉ nghĩ đó là một tác phẩm nghệ thuật. Bà O’Brien thừa hưởng tấm bia từ ông bà nội, những người đã phục vụ tại Ý trong Thế chiến thứ hai, cho thấy có thể họ đã mang nó về từ Civitavecchia.
Bảo tàng nơi hiện vật bị thất lạc đã bị hư hại trong các cuộc ném bom của quân Đồng minh vào giữa những năm 1940. Hiện tại, tấm bia đang được FBI tạm giữ và sẽ được hồi hương về Ý.
Bà O’Brien bày tỏ sự vui mừng khi di vật này cuối cùng cũng được trở về nơi nó thuộc về. Theo tin từ Fox News ngày 19/10/2025, đây là một câu chuyện độc đáo và thú vị, làm phong phú thêm lịch sử và văn hóa của New Orleans.
