Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã rút lại lệnh thay thế cảnh sát trưởng Đặc khu Columbia sau một phiên điều trần khẩn cấp tại tòa.
Bà Pamela Smith, cảnh sát trưởng Washington DC, sẽ tiếp tục nắm quyền chỉ huy lực lượng cảnh sát sau khi đặc khu đệ đơn kiện nhằm vô hiệu hóa lệnh của Tổng chưởng lý Hoa Kỳ Pam Bondi, người đã bổ nhiệm người đứng đầu Cơ quan Phòng chống Ma túy (DEA) làm “Ủy viên cảnh sát khẩn cấp” của đặc khu.
Vụ kiện yêu cầu thẩm phán tuyên bố lệnh của bà Bondi vô hiệu và ngăn chặn người đứng đầu DEA đảm nhận bất kỳ vị trí chỉ huy nào trong lực lượng.
Sau phiên điều trần, Bộ Tư pháp đã đồng ý rút người đứng đầu DEA khỏi chức vụ cảnh sát trưởng khẩn cấp, ban hành một lệnh mới thay thế, theo đó ông trở thành người trung gian giữa chính quyền và lực lượng cảnh sát.
Ông Brian Schwalb, Tổng chưởng lý của đặc khu, cho biết kỳ vọng chính là “vấn đề cốt lõi liên quan đến kiểm soát và chỉ huy Lực lượng Cảnh sát Đặc khu Columbia (MPD) đã được giải quyết”.
Thẩm phán Ana Reyes cho biết, theo đạo luật mà chính quyền Trump sử dụng để tiếp quản dịch vụ cảnh sát, Thị trưởng Washington DC Muriel Bowser phải tuân theo các chỉ thị của Tòa Bạch Ốc. Tuy nhiên, bà cũng nói thêm rằng điều đó không cho phép chính quyền kiểm soát hoàn toàn lực lượng cảnh sát.
Lệnh mới cũng chỉ đạo văn phòng thị trưởng hợp tác với việc thực thi luật nhập cư của liên bang và các hoạt động thực thi liên quan đến “chiếm đóng bất hợp pháp không gian công cộng”.
Cả hai bên cho biết họ sẽ tiếp tục tranh luận về chính sách nhập cư vào tuần tới.
Trong một tuyên bố tối thứ Sáu, bà Bondi cáo buộc ông Schwalb “tiếp tục chống lại nỗ lực của chúng tôi nhằm cải thiện an toàn công cộng” trong thành phố và khẳng định chính quyền vẫn “cam kết làm việc chặt chẽ với Thị trưởng Bowser”.
Tổng thống Donald Trump hồi đầu tuần đã tuyên bố sẽ sử dụng lực lượng thực thi pháp luật liên bang để trấn áp tội phạm ở Washington. Kể từ đó, ông đã điều động hàng trăm thành viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia và các đặc vụ liên bang khác để giải tán các khu trại người vô gia cư, thiết lập các trạm kiểm soát và tăng cường thực thi pháp luật, viện dẫn luật từ những năm 1970 được gọi là Đạo luật Tự trị, cho phép ông sử dụng MPD cho “mục đích liên bang” mà ông “coi là cần thiết và phù hợp”.
Cuối ngày thứ Năm, bà Bondi đã ra lệnh cho Giám đốc Cục Thực thi Ma túy (DEA) Terry Cole đảm nhận “tất cả các quyền hạn và nhiệm vụ” của Cảnh sát trưởng Pamela Smith. Theo lệnh, cảnh sát trưởng “phải nhận được sự chấp thuận từ Ủy viên Cole trước khi đưa ra bất kỳ chỉ thị nào khác cho MPD”.
Ngay lập tức, Thị trưởng Bowser và ông Schwalb đã phản ứng, gọi lệnh này là “bất hợp pháp” và nói với Cảnh sát trưởng Smith rằng bà không cần phải tuân theo.
Bà Smith viết trong một bản khai gửi lên tòa vào thứ Sáu rằng, “Nếu được thực thi, Lệnh Bondi sẽ làm đảo lộn cơ cấu chỉ huy của MPD, gây nguy hiểm cho sự an toàn của công chúng và các sĩ quan thực thi pháp luật”. Bà cũng nói thêm, “Trong gần ba thập kỷ làm việc trong ngành thực thi pháp luật, tôi chưa bao giờ chứng kiến hành động nào của chính phủ gây ra mối đe dọa lớn hơn đối với luật pháp và trật tự hơn chỉ thị nguy hiểm này”.
Trong những ngày gần đây, xe bọc thép đã được triển khai gần các tượng đài và các địa điểm du lịch nổi tiếng, và các phương tiện đã bị chặn lại trên một hành lang giải trí về đêm đông đúc. Máy bay trực thăng của lực lượng cảnh sát hệ thống công viên quốc gia đã bay trên bầu trời. Các quan chức dự kiến sẽ có tổng cộng 800 quân nhân được triển khai đến đặc khu, cùng với 500 đặc vụ liên bang, chẳng hạn như FBI.
Bà Bowser, một đảng viên Dân chủ, cho rằng không có tình trạng khẩn cấp và hành động của ông Trump là một “sự thúc đẩy chuyên quyền”.
Theo tin từ Reuters, ông Trump được cho là Tổng thống đầu tiên liên bang hóa MPD, mặc dù chính phủ đã từng tìm cách can thiệp vào công tác cảnh sát tại DC trước đây. Năm 1989, Tổng thống khi đó là George HW Bush đã cung cấp khoảng 200 lính Vệ binh Quốc gia để hỗ trợ cảnh sát địa phương trong một giai đoạn tội phạm tràn lan liên quan đến ma túy đá, với sự đồng thuận là họ sẽ không tuần tra trên đường phố.
Gần đây hơn, Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã được triển khai để bảo vệ Điện Capitol sau vụ tấn công ngày 6 tháng 1 năm 2021 và trước đó là để phản ứng với các cuộc biểu tình năm 2020 sau vụ giết hại George Floyd.
Bà Bondi cho biết trên X hôm thứ Sáu rằng các sĩ quan liên bang đã thực hiện 189 vụ bắt giữ, bao gồm 39 vụ liên quan đến vũ khí.
Ông Trump tuyên bố tội phạm ở Washington DC đã gia tăng, tuy nhiên, phân tích của BBC Verify cho thấy một xu hướng khác. Các tội phạm bạo lực đã giảm sau khi đạt đỉnh vào năm 2023, và trong năm 2024, chúng đã xuống mức thấp nhất trong 30 năm, theo số liệu do cảnh sát DC công bố. Dữ liệu sơ bộ cho năm 2025 cho thấy xu hướng này tiếp tục giảm. Tội phạm bạo lực nói chung đã giảm 26% trong năm nay so với cùng kỳ năm 2024, và cướp giật giảm 28%, theo sở cảnh sát.
Kể từ khi nhậm chức, ông Trump cũng đã triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles nhằm nỗ lực dập tắt các cuộc biểu tình chống lại các cuộc đột kích trục xuất của Cơ quan Di trú và Thực thi Biên giới.
