Trong bối cảnh thị trường lao động đầy thách thức, ngày càng có nhiều người trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo việc làm với lời hứa hẹn “việc nhẹ lương cao” trên mạng, theo Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC).
Những trò lừa đảo này thường bắt đầu một cách vô hại, bằng một tin nhắn văn bản hoặc WhatsApp được thiết kế riêng. Kẻ lừa đảo dành thời gian xây dựng lòng tin với nạn nhân trước khi lợi dụng mối quan hệ này.
Bà Kati Daffan, trợ lý giám đốc bộ phận thực hành tiếp thị của FTC, cho biết: “Phần lớn những người mất tiền vào tay kẻ lừa đảo đều hành động khá hợp lý. Kẻ lừa đảo rất tinh vi và liên tục thay đổi chiến thuật của chúng”.
Theo FTC, số tiền thiệt hại do lừa đảo việc làm đã tăng hơn gấp ba lần từ năm 2020 đến năm 2023. Trong nửa đầu năm 2024, con số này đã vượt quá 220 triệu đô la. Các trò lừa đảo việc làm “gamified”, hay còn gọi là lừa đảo nhiệm vụ, chiếm một phần đáng kể trong sự tăng trưởng đó. Khoảng 20.000 người cho biết đã trải qua các trò lừa đảo gamified trong nửa đầu năm 2024, so với 5.000 người trong cả năm 2023.
Bà Daffan cho biết thêm rằng con số này chắc chắn là một ước tính thấp, vì nhiều người không báo cáo trải nghiệm của họ về các vụ lừa đảo việc làm cho cơ quan thực thi pháp luật hoặc các tổ chức theo dõi của chính phủ.
Trò lừa đảo thường bắt đầu bằng một tin nhắn văn bản hoặc WhatsApp bất ngờ từ một “nhà tuyển dụng” đề nghị công việc trực tuyến. Người nhắn tin bí ẩn sẽ nói rằng bạn có thể “kiếm được nhiều tiền” bằng cách “tăng cường sản phẩm” hoặc thực hiện “các nhiệm vụ tối ưu hóa” cho một nền tảng trực tuyến hoặc trong một ứng dụng, có thể là thích video hoặc đánh giá hình ảnh sản phẩm.
Công việc này hứa hẹn sẽ giúp bạn kiếm tiền từ “hoa hồng” trên mỗi lượt nhấp. Sau khi bạn hoàn thành nhiệm vụ, bạn sẽ thấy số “thu nhập” ngày càng tăng trên nền tảng hoặc trong ứng dụng. Tuy nhiên, những thu nhập này là giả.
Cuối cùng, ứng dụng hoặc nền tảng sẽ yêu cầu bạn gửi tiền của mình, thường là bằng tiền điện tử, để hoàn thành nhiều nhiệm vụ hơn và rút số tiền (không tồn tại) bạn đã kiếm được. Nhưng nếu bạn thực hiện gửi tiền, bạn sẽ mất tiền thật và bạn không bao giờ nhận được khoản thanh toán ảo.
Bà Eva Velasquez, Giám đốc điều hành của Trung tâm Tài nguyên Trộm cắp Danh tính, cho biết những kẻ lừa đảo này thường nhắm vào những người tìm việc mới tham gia thị trường lao động, những người đã rời khỏi thị trường lao động một thời gian (chẳng hạn như những người nội trợ tái gia nhập lực lượng lao động, có con đã lớn) và những người nhập cư, những người có thể ít quen thuộc với bối cảnh việc làm hoặc những người gặp rào cản ngôn ngữ.
Bà Velasquez nói: “Thông thường, công việc sẽ có một cuộc phỏng vấn dễ dàng hoặc không có cuộc phỏng vấn nào, hứa hẹn cho phép bạn làm việc tại nhà và cho phép bạn bắt đầu ngay lập tức. Đôi khi họ sẽ bắt đầu bằng lời khen ngợi, và người đó sẽ cảm thấy kỹ năng của họ được công nhận. ‘Ồ, bạn nghĩ tôi tuyệt vời? Hãy cho tôi biết thêm đi’”.
Bà Velasquez nhấn mạnh sự dễ bị tổn thương của những người đang tìm việc, đặc biệt là trong bối cảnh bất ổn kinh tế hiện nay, những người có thể chọn chấp nhận một vai trò ngay cả khi ban đầu nó có vẻ đáng ngờ.
“Đôi khi yêu cầu là để lại những đánh giá giả mạo cho các sản phẩm,” bà nói. “Những kẻ lừa đảo có thể đang bán những đánh giá đó bất hợp pháp, nhưng một người tìm việc có thể nhìn vào một dòng và nói, ‘Tôi sẽ vượt qua ranh giới đó. Tôi phải ăn’”.
Lời khuyên để tránh bị lừa đảo:
- Bỏ qua mọi tin nhắn văn bản hoặc WhatsApp chung chung và bất ngờ về công việc, bất kể tin nhắn cụ thể hoặc khen ngợi đến đâu.
- Không bao giờ trả tiền để được trả tiền hoặc để có được một công việc. Yêu cầu đó là một dấu hiệu đỏ cho thấy vị trí đó là một trò lừa đảo.
- Đừng tin những nhà tuyển dụng nói rằng họ sẽ trả tiền cho bạn để đánh giá hoặc thích mọi thứ trực tuyến, mà không có một quy trình công khai để sử dụng các sản phẩm hoặc dịch vụ thực tế mà bạn đang đánh giá.
Theo Associated Press.
