Quốc hội Campuchia hôm Thứ Hai đã phê chuẩn một dự luật cho phép chính phủ thu hồi quyền công dân của bất kỳ ai bị kết tội âm mưu với các quốc gia nước ngoài nhằm gây hại cho lợi ích quốc gia.
Tu chính án Luật Quốc tịch, được 120 dân biểu có mặt bỏ phiếu thuận, bị giới phê bình xem là một biện pháp nhằm đàn áp bất đồng chính kiến và kiểm soát các đối thủ chính trị của Thủ tướng Hun Manet và Đảng Nhân dân Campuchia cầm quyền.
Trước cuộc bỏ phiếu, 50 tổ chức phi chính phủ Campuchia đã ra tuyên bố bày tỏ quan ngại sâu sắc về nội dung “viết mập mờ” của dự luật, cho phép chính phủ tước đoạt quyền công dân của người dân. Họ tuyên bố luật này “sẽ có tác động ngăn chặn tai hại đối với quyền tự do ngôn luận của tất cả công dân Campuchia.”
“Với tu chính án mới này đối với Luật Quốc tịch, tất cả người dân Campuchia đều có nguy cơ mất danh tính vì các hoạt động của mình. Nếu bị tước quyền công dân, chúng tôi sẽ mất nền tảng cho mọi quyền mình có tại quê hương,” tuyên bố nêu rõ.
Dự luật cần được Thượng viện và Quốc trưởng Norodom Sihamoni phê chuẩn để có hiệu lực, những bước thường mang tính hình thức. Mặc dù Campuchia chính thức là một nền dân chủ bầu cử, Đảng Nhân dân Campuchia hiện nắm giữ 120 trong số 125 ghế tại Quốc hội và kiểm soát mọi cơ quan chính phủ.
Việc thông qua dự luật diễn ra trong bối cảnh chủ nghĩa dân tộc gia tăng ở Campuchia sau tranh chấp biên giới với nước láng giềng Thái Lan, dẫn đến xung đột vũ trang kéo dài năm ngày vào cuối tháng Bảy.
Bộ trưởng Nội vụ Campuchia Sar Sokha phát biểu với các dân biểu rằng việc cập nhật luật là rất quan trọng để thúc đẩy tinh thần yêu nước của người dân Campuchia trong bối cảnh đất nước đối mặt với cái mà ông mô tả là “sự xâm lược” từ Thái Lan.
Ông cho rằng một nhóm nhỏ người dân Campuchia đang bình luận và hành động gây hại cho lợi ích và an ninh quốc gia. Kêu gọi tình cảm dân tộc, ông nói rằng những người trực tiếp hoặc gián tiếp gây hại cho lợi ích của đất nước và nhân dân “không còn đủ tư cách là công dân Campuchia.”
Luật sẽ áp dụng cho công dân Campuchia trọn đời, những người có hai quốc tịch, và những người nước ngoài được cấp quyền công dân Campuchia.
Một số nhà phê bình chính phủ nổi tiếng và các chính trị gia đối lập được biết là có hai quốc tịch. Ông Hun Manet và thân phụ ông là Hun Sen, người đã từ chức Thủ tướng vào năm 2023 sau 38 năm cầm quyền, đã tích cực siết chặt hoạt động đối lập, thường thông qua các vụ kiện tại tòa án vốn được xem là chịu ảnh hưởng của đảng cầm quyền.
Đảng đối lập chính của Campuchia, Đảng Cứu nguy Quốc gia Campuchia, đã bị giải thể theo lệnh của tòa án vào năm 2017 sau khi chính phủ của ông Hun Sen cáo buộc đảng này tìm cách lật đổ chính phủ với sự trợ giúp của các thế lực nước ngoài. Lãnh đạo đảng lúc bấy giờ là ông Kem Sokha đã bị bắt và sau đó bị kết tội phản quốc vì bị cáo buộc âm mưu với Hoa Kỳ.
Nhiều quốc gia có luật cho phép thu hồi quyền công dân, nhưng thường dựa trên các căn cứ được xác định rõ ràng. Theo hãng tin AP, tính đến ngày 25 tháng 8 năm 2025.
