Bang California đang nỗ lực giải quyết khủng hoảng nhà ở bằng cách tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân xây dựng các đơn vị nhà ở phụ (Accessory Dwelling Units – ADUs), hay còn gọi là nhà “cho thuê cho ông bà”. Một luật mới ban hành năm 2023 yêu cầu các địa phương phải cung cấp danh sách các bản thiết kế ADU đã được phê duyệt sẵn, giúp chủ nhà tiết kiệm hàng ngàn đô la chi phí thuê kiến trúc sư.
Việc xây dựng một ADU, dù là một căn nhà nhỏ, vẫn là một công trình lớn đối với chủ nhà thông thường. Trước đây, họ có thể tốn hàng ngàn đô la và chờ đợi nhiều tuần chỉ để có được bản vẽ kiến trúc và được cơ quan cấp phép địa phương phê duyệt. Tuy nhiên, với quy định mới theo Đạo luật AB 1332, các bản thiết kế được phê duyệt trước này có chi phí chỉ từ 1.000 đến 7.000 đô la, thấp hơn nhiều so với chi phí từ 5.000 đến 15.000 đô la cho các bản thiết kế tùy chỉnh.
Một số kế hoạch từ các tổ chức phi lợi nhuận như HEART of San Mateo County còn có thể được sử dụng miễn phí. Bà Samantha Dolgoff, người quản lý cấp phép ADU cho nhiều thành phố ở Santa Clara County, cho biết đây là một yếu tố quan trọng, đặc biệt là đối với những chủ nhà có ngân sách eo hẹp, muốn tiết kiệm chi phí cho việc xây dựng.
Việc này đang nhận được sự hưởng ứng tích cực. Năm ngoái, cứ 5 căn nhà mới được xây dựng tại California thì có 1 căn là ADU. Nhiều thành phố đã triển khai các bộ sưu tập bản vẽ ADU trực tuyến, từ căn hộ studio nhỏ đến nhà hai phòng ngủ, nhằm giúp người dân dễ dàng lựa chọn hơn. Theo tin từ Bay Area News Group, đây là một phần trong nỗ lực lớn hơn của tiểu bang nhằm khuyến khích người dân xây dựng thêm ADUs, ngay cả khi đối mặt với sự phản đối tại một số địa phương.
Thị trưởng San Jose, Matt Mahan, nhấn mạnh vai trò của ADUs trong chiến lược nhà ở của thành phố. Ông cho biết, với hơn 90% đất đai dân cư tại San Jose dành cho nhà ở đơn lẻ, ADUs sẽ góp phần quan trọng vào việc mở rộng nguồn cung nhà ở thông qua việc tăng mật độ xây dựng một cách hợp lý tại các khu dân cư này.
Mặc dù các bản thiết kế được phê duyệt trước giúp giảm bớt gánh nặng tài chính và thời gian, chủ nhà vẫn cần chuẩn bị bản đồ địa điểm chi tiết và tính toán chi phí kết nối hạ tầng như nước và điện. Các chuyên gia khuyên người dân nên cẩn trọng với những ước tính chi phí ban đầu và đặt nhiều câu hỏi, bởi vì các yếu tố như vùng địa chấn và loại đất có thể ảnh hưởng đáng kể đến chi phí kết cấu. Đáng chú ý, tại các cộng đồng đắt đỏ như Los Altos, nơi giá nhà trung bình lên tới 4,9 triệu đô la, ADU đang trở thành một trong những lựa chọn nhà ở phải chăng hiếm hoi.
