Các chính quyền tiểu bang trên khắp Hoa Kỳ đang chuẩn bị ứng phó với những tác động từ luật mới về thuế và chi tiêu liên bang mà Tổng Thống Donald Trump dự kiến ký ban hành. Luật này sẽ chuyển nhiều gánh nặng chi tiêu cho các chương trình y tế, trợ cấp thực phẩm và các dịch vụ khác sang cho các tiểu bang.
Thống đốc Illinois, ông JB Pritzker thuộc đảng Dân chủ, có thể triệu tập một phiên họp đặc biệt của cơ quan lập pháp để giải quyết những thay đổi do luật mới gây ra. Ngân sách tiểu bang vừa được thông qua đã bao gồm 100 triệu đô la để bù đắp cho sự thiếu hụt ngân quỹ liên bang.
Thống đốc Arizona, bà Katie Hobbs, cũng thuộc đảng Dân chủ, cảnh báo rằng ngay cả quỹ khẩn cấp 1.6 tỷ đô la của tiểu bang cũng không đủ để đối phó với tình hình mới. Bà nhấn mạnh rằng việc cắt giảm mọi khoản chi tiêu trong tiểu bang cũng không thể bù đắp hết những khoản cắt giảm từ liên bang.
Các tiểu bang sẽ phải đối mặt với những yêu cầu mới và phức tạp, chẳng hạn như điều kiện làm việc đối với những người nhận Medicaid và trợ cấp thực phẩm, cũng như việc điều chỉnh các chương trình bảo hiểm y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act). Theo Thống đốc Laura Kelly của Kansas, những diễn biến ở Washington đang làm suy yếu những nỗ lực mà tiểu bang đã thực hiện.
Trong những năm gần đây, ngân sách của các tiểu bang thường khá mạnh nhờ hàng tỷ đô la cứu trợ COVID-19, tăng trưởng kinh tế và thị trường chứng khoán khởi sắc. Tuy nhiên, nhiều tiểu bang đã cắt giảm thuế cho cư dân và doanh nghiệp, và có thể sẽ phải tạm dừng các biện pháp này để đối phó với những cắt giảm sâu từ liên bang, theo ông Jared Walczak từ Tax Foundation.
Luật mới của Tổng Thống Trump bao gồm gần 1 nghìn tỷ đô la cắt giảm đối với chương trình Medicaid vào năm 2034, ảnh hưởng đến khoảng 78 triệu người trưởng thành và trẻ em. Nó cũng cắt giảm đáng kể chi tiêu liên bang cho Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP), cung cấp trợ cấp thực phẩm hàng tháng cho khoảng 42 triệu gia đình.
Ngoài ra, các tiểu bang sẽ phải xây dựng hệ thống phần mềm để theo dõi điều kiện làm việc của những người tham gia Medicaid vào cuối năm 2026. Các chuyên gia lo ngại rằng những trục trặc phần mềm có thể gây ra sự chậm trễ trong việc đăng ký hoặc khiến những người đủ điều kiện không được chăm sóc sức khỏe.
Phản ứng đối với luật mới chủ yếu theo đảng phái. Thống đốc Iowa, bà Kim Reynolds thuộc đảng Cộng hòa, cho rằng “trợ cấp công nên là một bàn tay giúp đỡ, không phải là một lối sống”. Trong khi đó, Thống đốc Kentucky, ông Andy Beshear thuộc đảng Dân chủ, dự đoán rằng luật này sẽ “tàn phá vùng nông thôn nước Mỹ” và gọi nó là “đạo luật tồi tệ nhất mà tôi từng thấy trong đời”.
Theo phân tích của tờ New York Times, một số tiểu bang có thể mất hơn 7.5% tổng ngân quỹ Medicaid liên bang, bao gồm Arizona, New Hampshire, Nevada, Iowa, Vermont, Michigan và Oregon.
Tại California, các quan chức tiểu bang ước tính rằng luật mới có thể khiến 3.4 triệu người mất bảo hiểm y tế và ít nhất 735,000 người mất trợ cấp thực phẩm. Thống đốc California, ông Gavin Newsom, nhấn mạnh rằng các bệnh viện ở các khu vực nông thôn và các khu vực do đảng Cộng hòa kiểm soát sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Tuy nhiên, Thống đốc Josh Green của Hawaii lại tỏ ra lạc quan hơn, cho biết ông không dự đoán bất kỳ bệnh viện nào sẽ phải đóng cửa. Ông cho biết đã có những trao đổi với quản trị viên của Trung tâm Dịch vụ Medicare và Medicaid về vấn đề chăm sóc sức khỏe ở nông thôn.
Một số thống đốc đảng Cộng hòa có thái độ chờ đợi và theo dõi. Thống đốc Tennessee, ông Bill Lee, nói rằng tiểu bang sẽ xem xét tác động của luật mới đối với người dân Tennessee và quyết định cách ứng phó.
Thông tin trên được đăng tải trên tờ New York Times.
