Trong bối cảnh chính quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump gia tăng áp lực lên các tiểu bang và địa phương vì không hợp tác đầy đủ với cơ quan di trú liên bang, các nhà lập pháp tại một số tiểu bang do Đảng Dân Chủ lãnh đạo đang đẩy mạnh việc củng cố các đạo luật nhằm hạn chế sự hợp tác này.
Chính quyền Tổng Thống Trump đã và đang mở rộng các thỏa thuận hợp tác với hàng trăm cơ quan thực thi pháp luật cấp tiểu bang và địa phương để giúp nhận diện và tạm giữ người nhập cư không giấy tờ nhằm mục đích trục xuất. Số lượng các thỏa thuận này đã tăng gấp gần 5 lần dưới thời Tổng Thống Trump. Đồng thời, chính quyền cũng dỡ bỏ các quy định lâu đời hạn chế việc thực thi luật di trú gần các địa điểm nhạy cảm như trường học, nhà thờ và bệnh viện, và yêu cầu các công tố viên liên bang điều tra các quan chức tiểu bang hoặc địa phương bị cho là cản trở chiến dịch trấn áp di trú bất hợp pháp.
Đáp lại, nhiều tiểu bang đang thông qua hoặc xem xét các đạo luật mới. Tại California, hơn một chục dự luật ủng hộ người nhập cư đã được thông qua tại một trong hai viện lập pháp, bao gồm luật cấm các trường học cho phép quan chức di trú liên bang vào khu vực nội bộ mà không có lệnh của tòa án. Các luật khác tìm cách bảo vệ người nhập cư về nhà ở, việc làm và các cuộc đối đầu với cảnh sát.
Connecticut đang xem xét mở rộng luật giới hạn sự hợp tác của cơ quan thực thi pháp luật với yêu cầu tạm giữ người nhập cư của liên bang, cho phép bất kỳ người nào bị ảnh hưởng có thể kiện các thành phố vi phạm. Đáng chú ý, chỉ hai ngày sau khi dự luật này được thông qua, Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã đưa Connecticut vào danh sách các “địa phương trú ẩn” cản trở việc thực thi luật di trú liên bang (danh sách này sau đó đã bị gỡ bỏ).
Colorado, sau khi bị Bộ Tư pháp kiện, đã ký ban hành luật mở rộng bảo vệ người nhập cư, cấm nhà tù trì hoãn việc trả tự do cho tù nhân chỉ vì mục đích thực thi luật di trú và phạt nặng các cơ sở công cộng (trường học, bệnh viện…) thu thập thông tin về tình trạng di trú. Thống đốc Colorado khẳng định cơ quan tiểu bang không thể bị “trưng dụng” để thực thi luật di trú dân sự của liên bang.
Các tiểu bang khác cũng có những hành động tương tự. Oregon cấm chủ nhà hỏi về tình trạng di trú của người thuê. Washington cấm người bảo lãnh tại ngoại thực thi lệnh di trú dân sự và cho phép nhân viên dùng ngày nghỉ ốm để tham gia các thủ tục di trú. Vermont đã bãi bỏ luật cho phép cơ quan thực thi pháp luật địa phương tham gia thỏa thuận thực thi di trú với liên bang trong tình trạng khẩn cấp.
Tại Maryland, luật mới cấm các trường học và thư viện công cộng cho phép cơ quan di trú liên bang vào các khu vực nội bộ mà không có lệnh của tòa án hoặc tình huống khẩn cấp rõ ràng. Theo tin từ ABC News, mục tiêu của các luật này không chỉ là bảo vệ người nhập cư khỏi các chính sách của liên bang mà còn là gửi đi thông điệp rằng họ được chào đón trong cộng đồng.
Tuy nhiên, một số nhà lập pháp Cộng hòa chỉ trích các luật này là “đưa chính sách di trú đảng phái” vào các vấn đề khác, cho rằng chúng dựa trên “chiến thuật gây sợ hãi”.
