Các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford đang thực hiện một nghiên cứu quan trọng nhằm theo dõi hành trình của vi nhựa, một loại vật liệu gây ô nhiễm đại dương nghiêm trọng, từ nguồn phát sinh đến khi chúng tràn ra biển.
Tiến sĩ Matt Savoca và nhóm của ông tại Trạm Hải dương Hopkins của Stanford, tọa lạc bên Vịnh Monterey, đang dồn sức tìm hiểu cách thức vi nhựa lan rộng khắp nơi và nguồn gốc của chúng. Mục tiêu là thu thập thông tin cần thiết để giảm thiểu tác động tàn phá của vi nhựa đối với môi trường.
Theo Cơ Quan Hàng Không và Vũ Trụ Hoa Kỳ (NASA), mỗi năm có khoảng 8 triệu tấn nhựa đổ vào đại dương. Để theo dõi những hạt siêu nhỏ này khi chúng phân rã thành vi nhựa, nhóm của Tiến sĩ Savoca đã áp dụng một phương pháp tiếp cận phức tạp, sử dụng nước biển và các bộ lọc lưới mịn để tách riêng các hạt nhựa nổi bằng tay. Họ muốn xác định nguồn gốc của các mẫu và cách chúng được vận chuyển từ đất liền ra biển.
Tiến sĩ Savoca nhấn mạnh công trình của họ là một trong những nghiên cứu chi tiết nhất về hành trình ô nhiễm từ đất liền ra biển. Bằng cách hiểu rõ những ngành nghề nào đóng vai trò chính trong ô nhiễm, họ có thể hợp tác với các ngành đó để giảm thiểu lượng ô nhiễm vào đường thủy địa phương.
Một phần lớn của con đường ô nhiễm này vẫn còn là một bí ẩn. Tiến sĩ Jinliang Liu, cựu nhà nghiên cứu Stanford, đã phát triển một mô hình vận chuyển vi nhựa để giải thích cách các hạt nhỏ này phân tán khi chúng đến đại dương.
Theo nghiên cứu, một lượng lớn rác thải cuối cùng bị các sinh vật biển lớn nhỏ tiêu thụ ở các độ sâu khác nhau. Các nhà khoa học cho biết các mảnh nhựa liên kết với các vật liệu hữu cơ tự nhiên liên tục trôi dạt xuống đáy đại dương, tạo thành một lớp màn được gọi là “tuyết biển”. Tuyết biển này đóng vai trò như một “thang máy”, giúp các hạt vi nhựa, vốn nhẹ hơn nước biển, có thể chìm sâu xuống đáy đại dương.
Hiện tượng này lý giải vì sao rất nhiều sinh vật biển lại ăn phải các hạt vi nhựa. Tiến sĩ Savoca bày tỏ lo ngại về tác động khi con đường ô nhiễm này quay trở lại con người, khi chúng ta tiêu thụ vi nhựa từ hải sản và các nguồn khác. Câu hỏi về số lượng, mức độ nguy hiểm, và những hành động cần thiết để bảo vệ sức khỏe con người vẫn đang được nghiên cứu, theo tin từ ABC News ngày 20/10/2025. Nhóm của Savoca ước tính rằng các loài cá voi phổ biến dọc bờ biển có thể ăn tới 10 triệu mảnh nhựa mỗi ngày.
