Các nhà lãnh đạo NATO dự kiến sẽ đạt được thỏa thuận vào thứ Tư, theo đó các quốc gia thành viên nên chi 5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cho quốc phòng.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cảnh báo hôm thứ Hai rằng không quốc gia nào có thể từ chối việc tăng chi tiêu quốc phòng, và tiến độ đạt được mục tiêu mới sẽ được xem xét sau bốn năm.
Tuy nhiên, Tây Ban Nha đã đạt được thỏa thuận với NATO để được miễn trừ mục tiêu 5%, trong khi Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump nói rằng con số này không nên áp dụng cho Hoa Kỳ mà chỉ nên áp dụng cho các đồng minh.
Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez cho biết ngôn ngữ cam kết chi tiêu trong thông cáo cuối cùng của hội nghị thượng đỉnh NATO sẽ không còn đề cập đến “tất cả các đồng minh”.
Mục tiêu 5% bao gồm hai phần: tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP (từ mục tiêu hiện tại là ít nhất 2%) và chi 1,5% còn lại cho việc nâng cấp cơ sở hạ tầng và các biện pháp đối phó với tấn công mạng.
Nhiều quốc gia, bao gồm cả Tây Ban Nha, dễ dàng đạt được phần thứ hai, nhưng việc đạt 3,5% cho chi tiêu cốt lõi là một thách thức lớn.
Năm ngoái, Tây Ban Nha chỉ chi 1,28% GDP cho quân sự, thấp nhất trong NATO. Sánchez cho biết Tây Ban Nha sẽ tôn trọng các cam kết với NATO bằng cách chi 2,1% GDP cho nhu cầu quốc phòng.
Các nước châu Âu tin rằng cuộc chiến của Nga ở Ukraine gây ra mối đe dọa hiện hữu đối với họ. Moscow bị cáo buộc gây ra sự gia tăng lớn về các vụ phá hoại, tấn công mạng và gây nhiễu GPS.
Các kế hoạch của liên minh để bảo vệ châu Âu và Bắc Mỹ chống lại một cuộc tấn công của Nga đòi hỏi đầu tư ít nhất 3%, theo các chuyên gia NATO. Tất cả 32 đồng minh đã tán thành những điều này.
Hà Lan ước tính các kế hoạch quốc phòng của NATO sẽ buộc nước này phải dành ít nhất 3,5% cho chi tiêu quốc phòng cốt lõi, tức là phải tìm thêm 16 tỷ đến 19 tỷ euro (18 tỷ đến 22 tỷ đô la).
Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng đây không thể là một cam kết vô thời hạn và một thập kỷ là quá dài. Ban đầu, thời hạn năm 2032 được đưa ra, nhưng năm 2035 dường như là năm sẽ được chốt. Một cuộc đánh giá chính thức về tiến độ có thể sẽ được tiến hành vào đầu năm 2029, ngay sau khi các cuộc bầu cử dự kiến diễn ra tại Hoa Kỳ, theo thông tin từ hãng tin AP.
