Rehovot, Israel – Sau nhiều năm Israel nhắm mục tiêu vào các nhà khoa học hạt nhân Iran, với hy vọng làm chậm tiến trình chương trình hạt nhân của Iran, giờ đây, các nhà khoa học Israel đang phải đối mặt với nguy cơ bị tấn công trực tiếp. Một hỏa tiễn của Iran đã đánh trúng Viện Khoa học Weizmann, một viện nghiên cứu hàng đầu nổi tiếng với các công trình trong lĩnh vực khoa học đời sống và vật lý.
Vụ tấn công xảy ra vào sáng Chủ Nhật, may mắn không gây thiệt hại về người, nhưng đã gây thiệt hại nặng nề cho nhiều phòng thí nghiệm trong khuôn viên trường, xóa sổ nhiều năm nghiên cứu khoa học và gửi một thông điệp đáng lo ngại đến các nhà khoa học Israel rằng họ và chuyên môn của họ hiện là mục tiêu trong cuộc xung đột leo thang với Iran.
Giáo sư Oren Schuldiner, người có phòng thí nghiệm bị phá hủy trong cuộc tấn công, cho biết: “Đây là một chiến thắng về mặt tinh thần” cho Iran. “Họ đã tìm cách gây tổn hại đến viên ngọc quý của khoa học ở Israel.”
Trong nhiều năm diễn ra cuộc chiến tranh ngầm giữa Israel và Iran, Israel đã nhiều lần nhắm mục tiêu vào các nhà khoa học hạt nhân Iran với mục đích làm chậm chương trình hạt nhân của Iran. Israel tiếp tục chiến thuật đó bằng đòn tấn công ban đầu vào Iran cách đây vài ngày, giết chết nhiều nhà khoa học hạt nhân, cùng với các tướng lĩnh hàng đầu, cũng như tấn công các cơ sở hạt nhân và cơ sở hạ tầng hỏa tiễn đạn đạo.
Về phần mình, Iran đã bị cáo buộc nhắm mục tiêu vào ít nhất một nhà khoa học Weizmann trước đây. Năm ngoái, chính quyền Israel cho biết họ đã triệt phá một mạng lưới gián điệp của Iran, kẻ đã lên kế hoạch theo dõi và ám sát một nhà khoa học hạt nhân Israel, người làm việc và sống tại viện này.
Theo một cáo trạng, truyền thông Israel cho biết các nghi phạm, người Palestine đến từ Đông Jerusalem, đã thu thập thông tin về nhà khoa học và chụp ảnh bên ngoài Viện Weizmann nhưng đã bị bắt trước khi có thể tiến hành.
Ông Yoel Guzansky, một chuyên gia về Iran và là nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia ở Tel Aviv, cho biết: “Viện Weizmann nằm trong tầm ngắm của Iran”. Ông nhấn mạnh rằng ông không biết chắc liệu Iran có ý định tấn công viện này hay không, nhưng ông tin là có.
Weizmann, được thành lập vào năm 1934 và sau đó được đổi tên theo tên của tổng thống đầu tiên của Israel, là một trong những viện nghiên cứu hàng đầu thế giới. Các nhà khoa học và nhà nghiên cứu của viện công bố hàng trăm nghiên cứu mỗi năm. Một người đoạt giải Nobel hóa học và ba người đoạt giải Turing đã được liên kết với viện, nơi đã chế tạo chiếc máy tính đầu tiên ở Israel vào năm 1954.
Theo viện này, hai tòa nhà đã bị trúng đạn trong cuộc tấn công, bao gồm một tòa nhà chứa các phòng thí nghiệm khoa học đời sống và một tòa nhà thứ hai đang trống và đang được xây dựng nhưng dành cho nghiên cứu hóa học. Hàng chục tòa nhà khác bị hư hại.
Khuôn viên trường đã bị đóng cửa kể từ cuộc tấn công, mặc dù giới truyền thông đã được phép tham quan vào thứ Năm. Những đống đá lớn, kim loại xoắn và các mảnh vỡ khác nằm ngổn ngang trong khuôn viên trường. Có những cửa sổ vỡ, các tấm trần nhà bị sập và các bức tường bị cháy xém.
Giáo sư Sarel Fleishman, một giáo sư về hóa sinh, người đã đến thăm địa điểm này kể từ sau cuộc tấn công, cho biết: “Một số tòa nhà đã bị tấn công khá mạnh, có nghĩa là một số phòng thí nghiệm đã bị phá hủy hoàn toàn, thực sự không còn gì”.
Nhiều phòng thí nghiệm tập trung vào khoa học đời sống, có các dự án đặc biệt nhạy cảm với thiệt hại vật chất, Fleishman nói. Các phòng thí nghiệm đang nghiên cứu các lĩnh vực như tạo mô, sinh học phát triển hoặc ung thư, với phần lớn công việc của họ hiện bị đình trệ hoặc bị trì hoãn nghiêm trọng do thiệt hại.
Schuldiner cho biết thiệt hại có nghĩa là phòng thí nghiệm mà ông đã làm việc trong 16 năm “hoàn toàn biến mất. Không có dấu vết. Không có gì để cứu vãn.”
Trong phòng thí nghiệm từng sáng bóng đó, ông đã nuôi hàng ngàn con ruồi biến đổi gen được sử dụng để nghiên cứu sự phát triển của hệ thần kinh con người, giúp cung cấp thông tin chi tiết về chứng tự kỷ và tâm thần phân liệt, ông nói.
Phòng thí nghiệm có các thiết bị như kính hiển vi tinh vi. Các nhà nghiên cứu từ Israel và nước ngoài đã chung tay trong nỗ lực nghiên cứu.
“Tất cả các nghiên cứu của chúng tôi đã dừng lại,” ông nói, ước tính sẽ mất nhiều năm để xây dựng lại và đưa công việc khoa học trở lại đúng hướng. “Đó là thiệt hại rất lớn đối với khoa học mà chúng tôi có thể tạo ra và đối với những đóng góp mà chúng tôi có thể thực hiện cho thế giới.”
Theo nguồn tin từ Associated Press.
