Trong bối cảnh Tổng Thống Donald Trump đang có những động thái cứng rắn nhằm điều động Lực lượng Vệ Binh Quốc Gia liên bang đến các thành phố và tiểu bang do các thống đốc Đảng Dân chủ lãnh đạo, nhiều cựu thống đốc Đảng Cộng Hòa đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về các chiến thuật hà khắc và nguy cơ khủng hoảng hiến pháp. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận rằng Tổng Thống có quyền rộng rãi để điều động Vệ Binh Quốc Gia.
Ba cựu thống đốc, vốn có lịch sử chỉ trích Tổng Thống Trump từ lâu, cũng bày tỏ sự bất lực khi cho rằng ông sẽ tiếp tục hành động nếu không có sự can thiệp của tòa án. Cựu Thống đốc New Jersey, bà Christine Todd Whitman, người đã rời Đảng Cộng Hòa vào năm 2022, cho biết: “Điều này thật đáng giận. Nó đang khơi dậy sự phẫn uất và đổ thêm dầu vào lửa. Nhưng với tư cách là một thống đốc, bạn không thể làm gì nhiều để ngăn cản Tổng Thống liên bang hóa Vệ Binh Quốc Gia.”
Cựu Thống đốc Ohio, ông John Kasich, cũng bày tỏ lo ngại về sự thiếu phối hợp giữa chính quyền Tổng Thống và các quan chức tiểu bang, địa phương. Ông cho rằng thay vì áp đặt, Tổng Thống nên hợp tác với các bang để giải quyết vấn đề.
Trong khi các cựu thống đốc này là những người chỉ trích, quan điểm của họ với tư cách là những cựu lãnh đạo bang mang đến cái nhìn sâu sắc, đặc biệt khi các thống đốc Đảng Cộng Hòa đương nhiệm tỏ ra ngần ngại công khai chỉ trích Tổng Thống Trump.
Các thống đốc Đảng Cộng Hòa hiện tại dường như ít sẵn lòng bình luận về vấn đề này, vốn có thể leo thang nếu Tổng Thống Trump viện dẫn Đạo luật Nổi Dậy (Insurrection Act). Phía Tòa Bạch Ốc, thông qua người phát ngôn Abigail Jackson, đã phản bác các chỉ trích từ các “cựu chính trị gia không còn liên quan”, khẳng định Tổng Thống Trump đang hành động hợp pháp để bảo vệ các sĩ quan và tài sản liên bang giữa bối cảnh bạo loạn và vô luật pháp gia tăng, điều mà các lãnh đạo Đảng Dân chủ được cho là đã từ chối ngăn chặn.
Về phía các bang ủng hộ Tổng Thống, Thống đốc Texas, ông Greg Abbott, đã tuyên bố “hoàn toàn ủy quyền” cho Tổng Thống Trump điều động 400 thành viên Vệ Binh Quốc Gia Texas sang các tiểu bang khác. Tại Memphis, Tennessee, Thống đốc Đảng Cộng Hòa Bill Lee cũng ủng hộ nỗ lực của Tổng Thống trong việc huy động Vệ Binh Quốc Gia và các cơ quan thực thi pháp luật liên bang nhằm trấn áp tội phạm.
Tuy nhiên, Thống đốc Illinois, ông Pritzker, đã đệ đơn kiện lên tòa án liên bang nhằm ngăn chặn chính quyền Tổng Thống triển khai quân đội đến Chicago, cho rằng Tổng Thống đang cố tình gây hỗn loạn để viện dẫn Đạo luật Nổi Dậy. Ông Pritzker cũng đe dọa rút khỏi Hiệp hội Thống đốc Quốc gia nếu tổ chức này không lên tiếng phản đối hành động của Tổng Thống Trump.
Cựu Thống đốc Arkansas, ông Asa Hutchinson, nhận định rằng đây là một “tình thế tiến thoái lưỡng nan về hiến pháp, chưa từng có tiền lệ và sẽ phải được Tòa án Tối cao Hoa Kỳ giải quyết.” Ông cũng lưu ý rằng Tổng Thống có nhiều quyền hạn trong việc điều động lực lượng quân sự, như trường hợp của Tổng Thống Eisenhower năm 1957 đã điều động Sư đoàn Không vận 101 đến Arkansas để thi hành lệnh hội nhập trường học bất chấp sự phản đối của thống đốc bang lúc bấy giờ.
Cựu Thống đốc New Jersey, bà Christine Todd Whitman, đề xuất các thống đốc nên chủ động hơn trong việc đối thoại với công chúng, đối mặt trực diện với các vấn đề tội phạm và vô gia cư thay vì để Tổng Thống Trump chiếm diễn đàn.
Về phần mình, cựu Thống đốc Ohio, ông John Kasich, cho rằng có quá ít sự trao đổi thông tin từ phía chính quyền Tổng Thống đến các thống đốc. Ông cũng thẳng thắn nhận định rằng Tổng Thống Trump đang nhắm mục tiêu vào các tiểu bang do Đảng Dân chủ lãnh đạo.
Bài báo được đăng tải trên NBC News ngày 7 tháng 10 năm 2025, với sự đóng góp của Henry J. Gomez, Matt Dixon và Jonathan Allen.
