WASHINGTON — Tổng Thống Donald Trump sắp có cuộc duyệt binh phô trương sức mạnh quân sự mà ông hằng mong muốn, nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với làn sóng biểu tình trên diện rộng, phơi bày sự chia rẽ sâu sắc trong lòng nước Mỹ.
Dàn xe tăng và pháo binh diễu hành qua thủ đô Washington vào thứ Bảy tới nhằm kỷ niệm 250 năm ngày thành lập Quân đội Hoa Kỳ, trùng với ngày sinh nhật lần thứ 79 của Tổng Thống Trump.
Ước tính khoảng 7.000 binh sĩ sẽ tham gia diễu hành. Hàng trăm ngàn người dân dự kiến sẽ đổ về đại lộ Constitution để cổ vũ. Tổng Thống Trump sẽ theo dõi sự kiện từ khán đài dựng phía nam Nhà Trắng.
Tuy nhiên, tại Washington và trên khắp 50 tiểu bang, các nhà tổ chức đang lên kế hoạch cho các cuộc biểu tình có quy mô lớn hơn nhiều so với cuộc duyệt binh. Một liên minh các nhà hoạt động dân chủ, công đoàn và tự do đang phối hợp tổ chức một loạt các sự kiện phản đối, cho rằng Tổng Thống Trump đang lợi dụng lễ kỷ niệm của quân đội để tôn vinh bản thân.
Ezra Levin, đồng sáng lập của nhóm cấp tiến Indivisible, một trong những đơn vị tổ chức cuộc biểu tình toàn quốc mang tên “Không có vua,” cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là tước đi điều mà Tổng Thống Trump mong muốn, đó là câu chuyện về một nhân vật chính trị quyền lực tuyệt đối. Thay vào đó, chúng tôi muốn cho thấy rằng quyền lực ở đất nước này vẫn nằm trong tay người dân.”
Theo kinh nghiệm từ các cuộc biểu tình trước đây, số lượng người tham gia có thể lên tới hàng triệu, với khoảng 1.800 cuộc biểu tình dự kiến diễn ra trên khắp các khu vực bầu cử.
Một nhóm khác, Women’s March, cũng đang lên kế hoạch biểu tình trùng với thời điểm duyệt binh, với khẩu hiệu “Đá những tên hề ra khỏi chính quyền”. Tamika Middleton, giám đốc chiến lược của Women’s March, cho biết riêng tại Madison, Wisconsin, dự kiến sẽ có khoảng 5.000 người tham gia.
Bà nói: “Không gì lố bịch hơn việc tổng thống tổ chức một cuộc duyệt binh quân sự hoành tráng vào ngày sinh nhật của mình. Điều này thật phi lý đối với nhiều người trong chúng tôi.”
Thượng nghị sĩ Rand Paul của Kentucky là thành viên Đảng Cộng hòa đầu tiên công khai chỉ trích cuộc duyệt binh, cho rằng việc phô trương vũ khí sát thương là điều mà các quốc gia khác thường làm, chứ không phải Hoa Kỳ.
Tổng Thống Trump không hề nao núng. Phát biểu tại Phòng Bầu dục hôm thứ Ba, ông cảnh báo những người biểu tình vào cuối tuần này sẽ phải đối mặt với “lực lượng rất lớn”. Ông không phân biệt giữa những người biểu tình ôn hòa và những người biểu tình bạo lực.
Cuộc duyệt binh diễn ra vào thời điểm nhạy cảm khi Tổng Thống Trump đã lôi kéo quân đội — một trong những tổ chức đáng tin cậy nhất của quốc gia — vào một cuộc đối đầu căng thẳng ở Los Angeles liên quan đến các nỗ lực quyết liệt của ông nhằm trục xuất những người đang sống bất hợp pháp tại Hoa Kỳ. Chính quyền Trump đã điều động khoảng 700 lính thủy đánh bộ để giúp dập tắt các cuộc biểu tình về các biện pháp thực thi luật di trú của ông, bất chấp cảnh báo từ các quan chức California rằng ông đang làm trầm trọng thêm tình hình.
Cuộc duyệt binh sẽ bắt đầu lúc 6:30 chiều theo giờ ET và di chuyển dọc theo đại lộ Constitution từ gần Đài tưởng niệm Lincoln đến Ellipse phía nam Nhà Trắng. Công nhân đã trải các tấm thép để bảo vệ đường khỏi xe tăng hạng nặng. Xe chiến đấu Bradley cũng sẽ được trưng bày, trong khi hàng chục máy bay trực thăng sẽ tham gia bay biểu diễn.
Bộ trưởng Lục quân Daniel Driscoll ước tính chi phí cho cuộc duyệt binh là từ 25 triệu đến 40 triệu đô la.
Tổng Thống Trump nói với NBC News hồi tháng 5 rằng chi phí này là “không đáng kể so với giá trị mang lại”.
Một số chuyên gia quân sự đồng tình với quan điểm đó, cho rằng sự kiện này mang đến cho người Mỹ cơ hội để cảm ơn những người lính và nhìn thấy họ ở cự ly gần.
Tuy nhiên, những người khác cho rằng số tiền này đang bị lãng phí. Một số nhà lập pháp và các nhóm cựu chiến binh cho rằng nên dùng số tiền này để khôi phục các chương trình phục vụ cựu chiến binh hoặc thuê lại một số người đã mất việc trong nỗ lực cắt giảm lực lượng lao động của chính quyền Tổng Thống Trump.
Dù sao đi nữa, cuộc duyệt binh này có trở thành một sự kiện tôn vinh quân đội hay chỉ là dịp để Tổng Thống Trump phô trương thanh thế sẽ phụ thuộc vào cách ông hành xử trong sự kiện này. Tin từ NBC News.
