Các kế hoạch đầy tham vọng của Colombia nhằm phát triển năng lượng gió, đặc biệt là tại vùng La Guajira giàu tài nguyên, đang đối mặt với nhiều trở ngại nghiêm trọng khi các công ty lớn lần lượt rút lui và nhiều dự án bị đình trệ.
Theo chuyên gia ngành năng lượng, dù đặt mục tiêu lớn, hiện chỉ có hai trang trại gió đi vào hoạt động một phần với công suất rất nhỏ. Colombia có tiềm năng sản xuất năng lượng gió lên tới 18 gigawatts, gần gấp đôi công suất điện lắp đặt hiện tại của cả nước, nhưng tiến độ thực tế rất chậm.
Một số công ty đã mang thiết bị và cơ sở hạ tầng đến Colombia từ khoảng năm 2021 nhưng các dự án vẫn chưa được xây dựng. Các rào cản chính bao gồm: hạ tầng kết nối lưới điện ở La Guajira còn hạn chế, những thay đổi quy định gần đây làm giảm lợi nhuận đầu tư, và các thách thức xã hội phức tạp liên quan đến cộng đồng địa phương.
Nhiều công ty quốc tế đã bỏ cuộc. Năm 2023, Enel (Ý) rút khỏi dự án Windpeshi. Đến cuối năm 2024, EDP Renewables hủy hai dự án lớn Alpha và Beta. Gần đây nhất, tháng 5 năm nay, công ty dầu khí quốc doanh Ecopetrol của Colombia đã mua lại chín dự án năng lượng mặt trời và gió từ Statkraft (Na Uy), đánh dấu việc công ty châu Âu này rời khỏi thị trường Colombia.
Động thái của Ecopetrol là một phần trong chiến lược chuyển đổi năng lượng rộng lớn hơn của công ty này, nhằm giảm sự phụ thuộc vào dầu khí và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tuy nhiên, các thách thức như chậm trễ về pháp lý, lo ngại về quản trị và tác động tiềm tàng đến ổn định tài chính của Colombia vẫn là những câu hỏi lớn về tốc độ và hiệu quả của quá trình chuyển đổi này.
Các chuyên gia cảnh báo tình hình rất đáng lo ngại, với chỉ hai trong số hơn 20 dự án được lên kế hoạch đang được triển khai. Họ nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy nhanh quy trình cấp phép, cải thiện tham vấn với các cộng đồng người bản địa – đặc biệt là người Wayuu ở La Guajira – và đảm bảo đủ hạ tầng điện lực.
Người Wayuu, một bộ lạc bán du mục sống ở vùng La Guajira khô cằn phía bắc Colombia và Venezuela, vẫn còn chia rẽ về việc phát triển năng lượng gió. Trong khi một số hoan nghênh hỗ trợ kinh tế từ các công ty xây dựng tua-bin trên đất tổ tiên của họ, nhiều người khác bày tỏ lo ngại về tác động môi trường và văn hóa, cũng như việc thiếu tham vấn đầy đủ và ý nghĩa ở một trong những vùng nghèo nhất của Colombia.
Theo ABC News, các dự án năng lượng gió này ban đầu đối mặt với khó khăn do thiếu khung pháp lý rõ ràng và kinh nghiệm thực tế, dẫn đến việc mất mát các dự án chiến lược quan trọng. Mặc dù một số rào cản ban đầu đã được khắc phục, các căng thẳng xã hội và thông tin sai lệch vẫn làm sâu sắc thêm mâu thuẫn.
