Tin vui cho cộng đồng: Hoa Kỳ vừa phê duyệt loại thuốc tiêm ngừa HIV với hiệu quả kéo dài đến sáu tháng, mở ra hy vọng lớn trong cuộc chiến chống lại căn bệnh thế kỷ này. Đây là loại thuốc tiêm đầu tiên trên thế giới có tác dụng kéo dài như vậy.
Thuốc mới, có tên là lenacapavir và sẽ được bán trên thị trường với tên gọi Yeztugo, được đánh giá là có khả năng bảo vệ cao hơn so với các loại thuốc viên uống hàng ngày hiện nay, đặc biệt với những người hay quên uống thuốc hoặc ngại đến bệnh viện thường xuyên. Thuốc hoạt động bằng cách tạo ra một “ổ chứa” nhỏ dưới da, từ đó thuốc sẽ từ từ ngấm vào cơ thể.
Các nghiên cứu cho thấy lenacapavir gần như loại bỏ hoàn toàn nguy cơ lây nhiễm HIV ở những người có nguy cơ cao. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng thuốc chỉ có tác dụng ngừa HIV, không ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
Một nghiên cứu được thực hiện ở Nam Phi và Uganda trên hơn 5.300 phụ nữ trẻ và thanh thiếu niên hoạt động tình dục cho thấy không có trường hợp nhiễm HIV nào ở nhóm tiêm lenacapavir hai lần một năm, trong khi khoảng 2% ở nhóm dùng thuốc viên hàng ngày bị nhiễm bệnh. Một nghiên cứu khác cũng cho thấy hiệu quả tương tự ở nam giới đồng tính và những người không tuân thủ giới tính ở Hoa Kỳ và một số quốc gia khác.
Tuy nhiên, việc tiếp cận với loại thuốc mới này vẫn là một thách thức. Giá thành của thuốc khá cao, khoảng 28.218 đô la một năm trước bảo hiểm, và những cắt giảm trong tài trợ cho các chương trình y tế công cộng có thể hạn chế khả năng tiếp cận của những người có nhu cầu. Theo Associated Press, Gilead Sciences, nhà sản xuất thuốc, cho biết họ có các chương trình hỗ trợ tài chính và hy vọng bảo hiểm sẽ chi trả phần lớn chi phí.
Ian Haddock, một người dân ở Houston đã tham gia thử nghiệm lenacapavir, chia sẻ: “Bây giờ tôi quên mất mình đang dùng PrEP vì tôi không phải mang theo lọ thuốc bên mình.”
Tiến sĩ Gordon Crofoot từ Houston, một trong những người đứng đầu nghiên cứu, nhấn mạnh: “Mọi người ở mọi quốc gia có nguy cơ nhiễm HIV cần được tiếp cận PrEP. Chúng ta cần tiếp cận dễ dàng hơn với PrEP hiệu quả cao như thế này.”
Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn lo ngại về giá thành và khả năng tiếp cận của thuốc, đặc biệt ở các nước thu nhập trung bình. Liên Hợp Quốc cũng kêu gọi các nhà sản xuất thuốc giảm giá để đảm bảo mọi người có nguy cơ đều có thể tiếp cận được phương pháp phòng ngừa hiệu quả này.
Theo tin từ Associated Press, Gilead đã ký thỏa thuận với sáu nhà sản xuất thuốc generic để sản xuất các phiên bản chi phí thấp của thuốc tiêm cho 120 quốc gia nghèo, chủ yếu ở Châu Phi, Đông Nam Á và Caribe.
