Sự bùng nổ của Trí tuệ Nhân tạo (AI) đang được thúc đẩy bởi một mạng lưới phức tạp gồm các giao dịch đầu tư qua lại giữa một số ít công ty công nghệ hàng đầu, gây ra lo ngại về nguy cơ hình thành một “bong bóng kinh tế” có thể gây thiệt hại lớn.
Theo tin từ NBC News, chipmaker Nvidia dự tính đầu tư vào OpenAI, trong khi OpenAI lại mua dịch vụ điện toán đám mây từ Oracle. Đến lượt Oracle mua chip từ Nvidia. Nvidia cũng đang nắm giữ cổ phần tại CoreWeave, một đơn vị cung cấp hạ tầng AI cho OpenAI. Chuỗi quan hệ này đã thắt chặt vòng tròn các công ty và khoản đầu tư, với nhiều đối tác trị giá hàng trăm tỉ Mỹ kim, giúp tăng vọt giá trị của các công ty và đưa các chỉ số chứng khoán Hoa Kỳ lên mức cao kỷ lục.
Tuy nhiên, khi việc đầu tư vào AI ngày càng trở nên khép kín, rủi ro là dòng tiền luân chuyển giữa các công ty này có thể tạo ra một ảo ảnh tăng trưởng. Các nhà phân tích từ nhóm nghiên cứu Oxford Economics cảnh báo rằng nếu lợi nhuận từ AI bị giới hạn hoặc trì hoãn, một “sự điều chỉnh mạnh mẽ trong cổ phiếu công nghệ” là rất có thể xảy ra, gây tác động tiêu cực đến nền kinh tế.
Ví dụ mới nhất cho mạng lưới đầu tư này là việc OpenAI, nhà sản xuất ChatGPT, đã công bố thỏa thuận với Advanced Micro Devices (AMD) để mua chip và đổi lại có thể nắm giữ tới 10% cổ phần trong công ty bán dẫn này. Thỏa thuận này diễn ra chỉ vài tuần sau khi Nvidia cam kết đầu tư lên tới 100 tỉ Mỹ kim vào OpenAI.
Ông Gil Luria, giám đốc điều hành tại tập đoàn tài chính D.A. Davidson, cho rằng phần không lành mạnh của hệ sinh thái AI được đánh dấu bằng “các giao dịch giữa các bên liên quan” như những gì đang diễn ra, có thể thổi phồng giá trị các công ty một cách giả tạo. Nếu các nhà đầu tư nhận thấy mối liên kết giữa các ông lớn AI quá chặt chẽ, “sẽ có một hoạt động giảm phát,” đó là cách nói của Phố Wall về việc bong bóng vỡ.
Kịch bản này gợi nhớ đến bong bóng dot-com năm 2000, khi chỉ số chứng khoán Nasdaq Composite đã sụt giảm 77%, xóa sổ hàng tỉ Mỹ kim giá trị thị trường và phải mất 15 năm để phục hồi. Tuy nhiên, Tổng Giám đốc điều hành OpenAI, Sam Altman, cho rằng các chu kỳ bùng nổ và suy thoái là điều tự nhiên trong mọi ngành công nghiệp.
Mặc dù có những lo ngại, tiềm năng lợi nhuận gần như không tưởng trong ngắn hạn vẫn đang lấn át các rủi ro. Tính đến thứ Tư, hơn 35% giá trị thị trường của tất cả các công ty trong chỉ số S&P 500 – hơn 20 ngàn tỉ Mỹ kim – đến từ bảy công ty công nghệ lớn được gọi là “Magnificent 7” (Apple, Google, Amazon, Meta, Microsoft, Nvidia và Tesla), tất cả đều đang tích cực tham gia vào các dự án AI.
Theo Peter Boockvar, giám đốc đầu tư của OnePoint BFG Wealth Partners, để toàn bộ cuộc thử nghiệm khổng lồ này thành công mà không gây ra tổn thất lớn, các công ty AI và đối tác của họ phải tạo ra doanh thu và lợi nhuận khổng lồ để đáp ứng các cam kết và mang lại lợi nhuận cho các nhà đầu tư.