Sau gần hai tuần bị giam giữ, bốn trẻ em là công dân Hoa Kỳ đã được các viên chức di trú trao trả cho người bạn gia đình vào tuần này. Các em cùng mẹ đã bị Cơ quan Hải quan và Biên phòng Hoa Kỳ (CBP) tạm giữ từ ngày 28 tháng 6 tại Công viên Peace Arch, nơi họ đến thăm người thân.
Theo lời của một phát ngôn viên CBP, người mẹ bị bắt giữ với cáo buộc “âm mưu đưa người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ” và bà đã yêu cầu các con ở lại cùng mình trong thời gian bị tạm giam. Dân biểu Maxine Dexter của Oregon và đội ngũ của bà đã xác định được vị trí của gia đình tại cơ sở của CBP ở Ferndale, Quận Whatcom, vài ngày sau đó.
Bà Mimi Lettunich, một người bạn của gia đình, cho biết người mẹ hiện đang bị giam giữ tại Trung tâm Xử lý Di trú Northwest ở Tacoma. Bà Lettunich nói rằng CBP đã gọi cho bà vào chiều thứ Hai để bà đến Sân bay Quốc tế Seattle-Tacoma đón các con nhỏ. Người chồng, vốn không đi cùng gia đình tại Công viên Peace Arch, cũng bị tạm giữ ở Portland vài ngày sau vụ bắt giữ vợ và đã bị đưa đến trung tâm giam giữ ở Tacoma.
CBP xác nhận vào thứ Năm rằng người mẹ đang bị cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) giam giữ và đã cho biết “thủ tục trục xuất đã được tiến hành”. Cơ quan này từ chối trả lời thêm các câu hỏi, viện dẫn lý do đang trong quá trình tố tụng.
Theo một bức thư mà 12 nghị sĩ Quốc hội gửi cho Bộ trưởng Bộ An ninh Nội địa và Ủy viên CBP, người mẹ đang giữ giấy phép lao động hợp lệ đến năm 2029 và cũng có một đơn xin thị thực U đang chờ xử lý. Thị thực U dành cho các nạn nhân của một số loại tội phạm, được Quốc hội Hoa Kỳ tạo ra thông qua Đạo luật Bảo vệ Nạn nhân Buôn người và Bạo lực năm 2000.
Các tiêu chuẩn được CBP công bố gần đây nhất quy định rằng người dân nói chung không nên bị giam giữ quá 72 giờ tại các cơ sở tạm giữ của cơ quan này, vốn chỉ dành cho việc tạm giam ngắn hạn. Luật sư của gia đình, bà Jill Nedved, đã đệ đơn kiện vào thứ Hai yêu cầu gia đình được tiếp cận luật sư trước khi bị trục xuất khỏi đất nước.
Tuy nhiên, theo hồ sơ tòa án, CBP đã thông báo cho bà Nedved rằng người mẹ đã yêu cầu “tự nguyện hồi hương” và không có quyền được tiếp cận luật sư. Luật sư này cũng bị từ chối tiếp cận tài liệu tự nguyện hồi hương.
Một thẩm phán Tòa án Quận Liên bang Hoa Kỳ đã ban hành lệnh khẩn cấp tạm thời để ngăn chặn việc trục xuất người mẹ vào lúc này, với lý do bà đã “liên tục bị di chuyển và từ chối liên lạc với luật sư”. Tính đến thứ Sáu tuần trước, bà Nedved cho biết người phụ nữ này chưa bị buộc tội hình sự.
Gia đình này là ít nhất trường hợp thứ hai trải qua việc bị giam giữ kéo dài tại một cơ sở Biên phòng Washington trong năm nay. Vào tháng 5, Đài Phát thanh Công cộng Oregon đưa tin về một người mẹ mang thai có bốn con đã bị giam giữ ba tuần tại Trạm Biên phòng Blaine.
Bà Lettunich cho biết các con hiện đã vui vẻ hơn sau khi được rời khỏi nơi tạm giam, nhưng “vô cùng lo lắng cho cha mẹ”. Bà cũng bày tỏ: “Lẽ ra các con không nên phải ở trong hoàn cảnh đó ngay từ đầu”. Bài báo được đăng tải trên The Seattle Times.
