Đánh giá của Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của Iran không thay đổi kể từ tháng 3, khi Giám đốc Tình báo Quốc gia nói với các nhà lập pháp rằng Tehran có trữ lượng lớn uranium làm giàu nhưng chưa quyết định đẩy nhanh việc chế tạo bom nguyên tử. Thông tin này được Thượng nghị sĩ hàng đầu của Ủy ban Tình báo Thượng viện và một nguồn tin am hiểu sự việc tiết lộ.
Những bình luận của Tổng Thống Donald Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lại vẽ ra một bức tranh khác, cho thấy Iran hiện đang chạy đua để tạo ra vũ khí hạt nhân.
Tổng Thống Trump hôm thứ Tư cho biết Iran chỉ còn “vài tuần” nữa là có vũ khí hạt nhân, và ông Netanyahu nói trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng Iran đang theo đuổi một “kế hoạch bí mật” để chế tạo bom trong vòng vài tháng.
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Mark Warner của Virginia, phó chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, nói với các phóng viên rằng ông rất khó hiểu trước những khẳng định của Tổng Thống Trump vì các nhà lập pháp đã nhận được một bức tranh khác từ các quan chức tình báo Hoa Kỳ.
Giám đốc Tình báo Quốc gia Tulsi Gabbard, nói với các nhà lập pháp vào tháng 3 rằng các cơ quan gián điệp Hoa Kỳ đánh giá rằng Iran chưa đưa ra quyết định chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng nước này có kho dự trữ uranium làm giàu vượt xa những gì cần thiết cho mục đích dân sự. Quan điểm của cộng đồng tình báo Hoa Kỳ không thay đổi kể từ lời khai của bà, nguồn tin cho biết.
Ông Warner cho biết hôm thứ Tư rằng ông đã nhận được xác nhận thêm về đánh giá tình báo hồi tháng 3 “trong tuần này”.
Hôm thứ Ba, Tổng Thống Trump công khai bác bỏ lời khai của bà Gabbard, nói rằng “Tôi không quan tâm đến những gì bà ấy nói”.
Ông Warner nói rằng chính quyền cần làm rõ liệu có thông tin tình báo mới nào về công việc hạt nhân của Iran hay không.
“Cho đến nay, ít nhất, cộng đồng tình báo vẫn giữ nguyên kết luận rằng Iran không tiến tới vũ khí hạt nhân. Họ đang làm giàu thêm uranium, nhưng họ chưa vũ khí hóa nó, và (quyết định) đó thuộc về nhà lãnh đạo tối cao,” ông Warner nói.
Để Iran có được kho vũ khí hạt nhân, họ cần làm giàu uranium đến độ tinh khiết 90%. Hiện tại, họ có một lượng đáng kể uranium được làm giàu đến 60%, trị giá khoảng 400 kg, theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế.
Sẽ chỉ cần một bước kỹ thuật nhỏ để làm giàu đến 90%. Iran hiện có đủ uranium để sản xuất tới 10 vũ khí trong vài tuần, theo ước tính của các quan chức Hoa Kỳ.
Nhưng làm giàu uranium đến mức độ vũ khí chỉ là bước đầu tiên. Sau đó, Iran sẽ phải chế tạo và thử nghiệm một thiết bị có thể được chuyển giao dưới dạng bom hoặc tên lửa. Các ước tính khác nhau, nhưng các quan chức và nhà phân tích phương Tây cho rằng có thể mất từ vài tháng đến hơn một năm để chế tạo vũ khí hạt nhân.
Các chuyên gia vũ khí cho biết Iran không còn vài tuần nữa là có được vũ khí hạt nhân, nhưng chỉ còn vài tuần nữa là có đủ vật liệu phân hạch cho một loại vũ khí cuối cùng.
Tổng giám đốc IAEA, Rafael Grossi, cho biết trong một báo cáo hồi đầu tháng này rằng “Iran là quốc gia không có vũ khí hạt nhân duy nhất trên thế giới đang sản xuất và tích lũy uranium được làm giàu tới 60%”.
Tuy nhiên, hôm thứ Ba, ông Grossi nói với CNN rằng các thanh tra viên của Liên Hợp Quốc không có bằng chứng cho thấy Iran đang tham gia vào “một nỗ lực có hệ thống để tiến tới vũ khí hạt nhân”.
Các cuộc không kích của Israel vào Iran có thể đã làm chậm chương trình hạt nhân của nước này vài tháng, theo hai nguồn tin am hiểu vấn đề.
Kể từ khi phát động chiến dịch chống lại Iran vào tuần trước, Israel đã ném bom các nhà máy ly tâm được sử dụng để làm giàu uranium, bao gồm một địa điểm ở Natanz phía nam Tehran và các phòng thí nghiệm được sử dụng để chuyển đổi khí uranium thành kim loại, theo IAEA và các quan chức Israel.
Israel nói rằng họ đã giết chết một số nhà khoa học hạt nhân và nhắm mục tiêu vào các địa điểm phóng và lưu trữ tên lửa trong các cuộc không kích của mình. Theo NBC News.
