Một báo cáo mới của Thượng viện về vụ ám sát Tổng thống Donald Trump trong một cuộc vận động tranh cử ở Butler, Pennsylvania, vào mùa hè năm ngoái đã tiết lộ “nhiều thất bại không thể chấp nhận được” trong kế hoạch và phản ứng của Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ, đồng thời kêu gọi các biện pháp kỷ luật nghiêm khắc hơn.
Ông Trump, khi đó là ứng cử viên tổng thống, đã bị thương nhẹ bởi một viên đạn trong cuộc vận động này khi tay súng 20 tuổi Thomas Crooks bắn tám phát. Một người tham dự, Corey Comperatore, đã thiệt mạng và hai người khác bị thương.
Sau đó, một tay súng bắn tỉa đã tiêu diệt kẻ tấn công, nhưng vụ việc đã làm dấy lên câu hỏi về việc làm thế nào Crooks có thể lọt qua sự phát hiện của cơ quan bảo vệ hàng đầu của đất nước trong gần 45 phút.
“Những gì đã xảy ra là không thể bào chữa và các hình phạt đã áp dụng cho những thất bại cho đến nay không phản ánh mức độ nghiêm trọng của tình hình,” báo cáo được công bố hôm Chủ Nhật bởi Ủy ban Giám sát và Cải cách Hành chính Thượng viện, do Thượng nghị sĩ Rand Paul, đảng viên Cộng hòa bang Kentucky, làm chủ tịch, nhấn mạnh.
Vào tháng 12 năm ngoái, một lực lượng đặc nhiệm Hạ viện điều tra vụ việc đã đưa ra gần một chục khuyến nghị cho Cơ quan Mật vụ trong một báo cáo dài 180 trang, kết luận rằng vụ nổ súng là “hoàn toàn có thể ngăn chặn được”.
Báo cáo mới nhất chi tiết một loạt các sự cố cho thấy “một mô hình đáng lo ngại về thất bại trong giao tiếp và sự tắc trách đã lên đến đỉnh điểm trong một bi kịch có thể ngăn chặn được”. Báo cáo cũng cho biết Cơ quan Mật vụ đã biết về một cá nhân đáng ngờ “gần 45 phút trước khi tiếng súng nổ ra, nhưng đã không hành động”.
Bất chấp thông tin trước về những lỗ hổng tầm nhìn tại địa điểm tổ chức, các quan chức đã không giải quyết chúng. Báo cáo cũng cho biết cơ quan này đã giao một nhân viên thiếu kinh nghiệm phụ trách các hệ thống chống máy bay không người lái và rằng trụ sở của Cơ quan Mật vụ đã “từ chối hoặc để không đáp ứng ít nhất 10 yêu cầu” từ Bộ phận Donald Trump về các nguồn lực bổ sung, bao gồm cả nhân viên chống bắn tỉa.
Vào tháng 7 năm ngoái, sáu nhân viên Cơ quan Mật vụ đã bị đình chỉ công tác mà không được trả lương, một quan chức của cơ quan này cho biết với NBC News vào tuần trước. Các biện pháp đình chỉ này kéo dài từ 10 đến 42 ngày không lương. Tuy nhiên, không rõ khi nào các nhân viên này bị đình chỉ chính thức.
Chưa đầy hai tuần sau vụ việc, Kimberly Cheatle đã từ chức Giám đốc Cơ quan Mật vụ giữa những lời kêu gọi từ cả hai đảng yêu cầu bà từ chức. Vào thời điểm đó, bà đã tuyên bố bà “chịu hoàn toàn trách nhiệm về sự lơ là trong an ninh.”
Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ trích cơ quan này vì “thiếu trách nhiệm giải trình đầy đủ” sau vụ tấn công. “Không một ai bị sa thải,” báo cáo nêu rõ. “Ủy ban tin rằng hơn sáu cá nhân lẽ ra phải bị kỷ luật do hành động (hoặc không hành động) của họ vào ngày 13 tháng 7 năm 2024. Những người bị kỷ luật đã nhận các hình phạt quá nhẹ so với mức độ nghiêm trọng của các sai sót.”
Các nhà điều tra cũng phát hiện ra rằng Cơ quan Mật vụ “đã từ chối hoặc để không đáp ứng” nhiều yêu cầu về nhân sự, phương tiện và nguồn lực bổ sung để bảo vệ Tổng thống Trump.
“Đây không phải là một sai sót đơn lẻ. Đó là một chuỗi các thất bại có thể ngăn chặn được đã suýt cướp đi sinh mạng của Tổng thống Trump,” báo cáo khẳng định. “Người dân Mỹ xứng đáng nhận được những điều tốt đẹp hơn.”
Hôm thứ Bảy, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện Chuck Grassley, đảng viên Cộng hòa bang Iowa, đã công bố một báo cáo riêng của Văn phòng Giải trình Trách nhiệm Chính phủ (GAO) nói rằng Cơ quan Mật vụ “đã không thực hiện các biện pháp an ninh có thể ngăn chặn được vụ ám sát.”
“Trước cuộc vận động ngày 13 tháng 7, các quan chức cấp cao của Cơ quan Mật vụ đã nhận thức được mối đe dọa đối với cựu Tổng thống Trump lúc bấy giờ,” báo cáo của GAO cho biết. “Thông tin này không cụ thể về cuộc vận động ngày 13 tháng 7 hoặc kẻ xả súng. Tuy nhiên, do cách thức chia sẻ thông tin tình báo mật của Cơ quan Mật vụ, các nhân viên Cơ quan Mật vụ và lực lượng thực thi pháp luật địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kế hoạch an ninh địa điểm cho cuộc vận động đã không biết về mối đe dọa này.”
Trong một cuộc phỏng vấn với ABC News trước khi bà từ chức, bà Cheatle nói rằng có một “khoảng thời gian ngắn” giữa lúc tay súng bị đánh dấu là đáng ngờ và lúc hắn ta bắt đầu xả súng.
Cuộc điều tra của Hạ viện vào tháng 12 đã ca ngợi phản ứng của Cơ quan Mật vụ đối với vụ ám sát Tổng thống Trump lần thứ hai vào tháng 9 tại sân golf của ông ở West Palm Beach, Florida, ghi nhận rằng vụ việc đã cho thấy “cách các biện pháp bảo vệ được thực hiện đúng cách có thể ngăn chặn một vụ ám sát”. Theo nguồn tin từ NBC News.