Một báo cáo mới đây từ tổ chức Ân Xá Quốc tế (Amnesty International) vừa phơi bày những trải nghiệm kinh hoàng của hơn 70 phụ nữ Kenya làm nghề giúp việc nhà tại Saudi Arabia.
Báo cáo, được công bố tại thành phố Mombasa (Kenya), nêu bật tình trạng những người lao động này bị các công ty môi giới lừa gạt, bị từ chối ngày nghỉ, và phải làm việc trong điều kiện vô nhân đạo với mức lương rất thấp hoặc hoàn toàn không được trả lương.
Cô Bigeni Maina Mwangi, một trong những người cung cấp thông tin cho báo cáo, chia sẻ với hãng tin AP rằng cô được hứa hẹn một công việc làm đẹp tại Saudi Arabia. Thay vào đó, cô bị đẩy vào cuộc sống giúp việc nhà đầy bóc lột. “Hợp đồng tôi ký ở Nairobi đã bị thay đổi ngay khi tôi đặt chân đến đó,” cô nói. “Người môi giới nói tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc làm giúp việc.”
Mwangi làm việc tại Saudi Arabia suốt 17 tháng mà không được trả lương. Khi cuối cùng được về nước, số tiền lương đã hứa vẫn bặt tăm. Dù sau đó cô tìm được việc tốt hơn ở Dubai, nhưng lần trở lại Oman năm 2020 còn tồi tệ hơn. “Tôi làm việc liên tục cho ba nhà, thường xuyên không có đồ ăn,” cô kể lại.
Báo cáo của Ân Xá kêu gọi chính phủ Kenya và Saudi Arabia mở rộng luật bảo vệ lao động cho người giúp việc, truy tố những người chủ ngược đãi, và cấm các công ty môi giới tiếp tay cho việc bóc lột.
Một trường hợp khác, cô Mejuma Shaban Ali, kể rằng cô phải ký hợp đồng ngay tại sân bay chính của Kenya trước khi bay đi vào năm 2014. Chuyến đi đó đã đưa cô đến nơi mà cô mô tả là “một nhà tù.” “Tôi buộc phải trốn thoát khỏi nhà bằng cách giả vờ đi đổ rác,” Ali nói. “Tôi đến Đại sứ quán hy vọng được giúp đỡ. Thay vào đó, họ bảo tôi tìm một người chủ khác vì tôi chưa kiếm được đồng nào để trả cho người chủ đầu tiên.” Cuối cùng, cô phải làm việc bất hợp pháp qua một người môi giới, trong khi hộ chiếu vẫn bị người chủ đầu tiên giữ.
Cả hai người phụ nữ đều mong muốn các cơ quan chức năng mạnh tay hơn với những công ty môi giới sai phạm và Đại sứ quán hỗ trợ tốt hơn cho người dân. “Có rất nhiều người đang phải chịu đựng ở Oman mà không có lối thoát,” Ali cảnh báo.
Tổ chức Ân Xá ước tính có hơn 150.000 người Kenya đang làm giúp việc nhà tại Saudi Arabia. Giám đốc điều hành Ân Xá Kenya, Irungu Houghton, khẳng định: “Hệ thống này chẳng khác gì chế độ nô lệ thời hiện đại.”
Trong những tháng gần đây, chính phủ Kenya đã có những động thái mạnh mẽ hơn để trấn áp các công ty môi giới bóc lột và hứa hẹn bảo vệ công dân ở nước ngoài. Tháng trước (theo tin từ ABC News ngày 13/05/2025), Bộ Lao động Kenya đã hỗ trợ đưa hơn 100 người Kenya về nước sau khi họ bị một công ty lừa gạt và mắc kẹt tại Myanmar và Thái Lan.