Một ca khúc nhạc đồng quê do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra mang tên “Walk My Walk” đã bất ngờ leo lên vị trí số 1 trên bảng xếp hạng doanh số kỹ thuật số nhạc đồng quê của Billboard. Điều đáng nói là bài hát này được cho là của Breaking Rust, một nghệ sĩ ảo được tạo ra bằng kỹ thuật số và không tồn tại trước đó hai tháng. Tuy nhiên, chất giọng, giai điệu và phong cách âm nhạc của ca khúc lại được lấy cảm hứng từ nghệ sĩ nhạc đồng quê từng được đề cử giải Grammy, Blanco Brown, một nghệ sĩ da màu đã từng hợp tác với nhiều tên tuổi lớn như Britney Spears, Childish Gambino và Rihanna.
Blanco Brown chia sẻ rằng ông hoàn toàn không biết về sự tồn tại của ca khúc này cho đến khi bạn bè liên tục nhắn tin hỏi thăm. Ông mô tả lại khoảnh khắc nhận được tin nhắn: “Điện thoại của tôi cứ rung lên không ngừng. Có người nói: ‘Anh bạn, ai đó đã dùng tên của anh đưa vào AI và tạo ra một phiên bản da trắng của anh. Họ chỉ dùng ‘Blanco’, chứ không phải ‘Brown’.”
Sự kiện này là một ví dụ điển hình cho thấy AI tạo sinh đang làm đảo lộn ngành công nghiệp âm nhạc. Giờ đây, bất kỳ ai cũng có thể tạo ra những ca khúc mới bằng cách nhập các yêu cầu vào cửa sổ trò chuyện, thường là sử dụng các mô hình được huấn luyện dựa trên giọng hát và phong cách của các nghệ sĩ thực mà không cần sự cho phép.
Danh tính đằng sau ca khúc “Walk My Walk” được cho là của Aubierre Rivaldo Taylor, người được ghi nhận là nhạc sĩ và nhà sản xuất. Các nền tảng phát nhạc như Apple Music và Spotify cũng cho biết Taylor đứng sau các nghệ sĩ nhạc đồng quê do AI tạo ra khác. Tuy nhiên, mối liên hệ này dẫn về Abraham Abushmais, một cộng tác viên cũ của Blanco Brown. Abushmais từng đồng sáng tác một vài ca khúc trong album của Brown năm 2019 và hiện được liệt kê là nhà phát triển của Echo, một ứng dụng tạo nhạc bằng AI.
Brown cho biết ông không được thông báo về sự tham gia của Abushmais và hiện không thể liên lạc được với người cộng tác cũ này. AP đã cố gắng liên hệ với Abushmais nhưng chưa nhận được phản hồi.
Bản thân Brown đã ngay lập tức thu âm lại ca khúc này và dự kiến sẽ phát hành một phiên bản phối lại với lời ca và bản phối mới. Quản lý của Brown cho biết hành động này là một lời thách thức đối với khoảng trống pháp lý, đạo đức và chính sách xung quanh âm nhạc do AI tạo ra. Ông muốn sử dụng trải nghiệm cá nhân của mình để buộc ngành công nghiệp và các nhà lập pháp phải đối mặt với câu hỏi ai là chủ sở hữu của nghệ thuật và điều gì xảy ra khi công nghệ vượt qua quyền của những người sáng tạo mà nó bắt chước.
“Nếu ai đó định hát giống tôi, thì đó phải là tôi,” Brown nhấn mạnh.
Sự thành công của “Walk My Walk” cho thấy âm nhạc do AI tạo ra đã vượt ra khỏi phạm vi thử nghiệm trên internet để trở thành một yếu tố gây rối mạnh mẽ trong ngành. Josh Antonuccio, giám đốc Hội nghị Công nghiệp Âm nhạc Đại học Ohio, nhận định: “Chúng ta đang bước vào một giai đoạn rất kỳ lạ và chưa từng có về cả sáng tạo lẫn công nghiệp. AI về cơ bản đã dân chủ hóa hành động sáng tạo âm nhạc.”
Tuy nhiên, sự dân chủ hóa này đi kèm với việc thiếu các quy định. Nhiều hãng đĩa lớn đã đệ đơn kiện các nền tảng AI phổ biến như Suno và Udio vì cho rằng họ đã đào tạo mô hình của mình dựa trên các bản ghi âm có bản quyền mà không được phép. Mặc dù vậy, một số hãng đĩa đã chuyển sang đàm phán và ký kết các thỏa thuận cấp phép mới với các nền tảng AI, nhằm mục đích vừa bồi thường vừa bảo vệ quyền lợi của nghệ sĩ.
Đối với Blanco Brown, tình huống này không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là vấn đề văn hóa. Ông đã dành nhiều năm để khẳng định vị trí của mình trong dòng nhạc đồng quê với tư cách là một nghệ sĩ da màu pha trộn nhiều thể loại âm nhạc. Trong khi một ca khúc AI dựa trên giọng hát của ông và mang hình ảnh một ca sĩ da trắng lại dễ dàng đứng đầu bảng xếp hạng, ông cho rằng điều này phản ánh một thực tế quen thuộc ở Nashville: sự đổi mới từ các nghệ sĩ da màu thường bị gán cho người khác.
“Ông ta tạo ra thứ gì đó có âm điệu của tôi và gán cho nó một khuôn mặt da trắng,” Brown nói. “Vấn đề chủng tộc là một sự xem nhẹ ở Nashville.”
Các nhà giáo dục âm nhạc cho rằng vấn đề còn vượt ra ngoài quyền tác giả. Mặc dù các công cụ AI có thể mô phỏng âm thanh một cách thuyết phục, chúng không thể nắm bắt được nguồn gốc của âm thanh đó. Dean Shelton “Shelly” Berg của Trường Âm nhạc Frost thuộc Đại học Miami nhận xét: “Có những điều mà một nghệ sĩ thực sự truyền tải mà phần kỹ thuật số không bao giờ có thể làm được. Năng lượng giữa nghệ sĩ và khán giả diễn ra trong thời gian thực mà bạn không thể nhìn thấy nhưng có thể cảm nhận được. Chúng ta còn cách xa điều đó rất nhiều trong môi trường AI.”
Brown khẳng định ông không phản đối AI và cũng không tức giận với Abushmais. Ông tự hào vì âm thanh của mình đã truyền cảm hứng cho ai đó, nhưng ông hiểu rõ những gì khoảnh khắc này đang phơi bày. Đối với ông, sự xuất hiện của một nghệ sĩ AI dựa trên âm điệu của mình chỉ càng nhấn mạnh điều ông đã học được nhiều lần ở Nashville: tài năng là một chuyện, nhưng cách ngành công nghiệp gán giá trị lại là chuyện khác.
“Tôi đối mặt với điều này mỗi ngày với những người thật ăn cắp và vay mượn từ những gì tôi làm,” Brown nói. “Vì vậy, tôi không quan tâm đó là robot hay con người. Dù sao họ cũng không ghi công cho tôi.”
Trong một bối cảnh thay đổi nhanh chóng, Brown tin rằng các nghệ sĩ sẽ có một lợi thế cuối cùng mà máy móc không thể bắt chước. “Nghệ sĩ thực sự sẽ luôn chiếm ưu thế,” ông nói. “Mục đích sống ở nơi mà lòng tham không thể vươn tới.”
Bài viết được tổng hợp từ tin tức của Associated Press (AP).
