Hội Đồng Thành Phố Austin đang cân nhắc có nên tiếp tục sử dụng hệ thống đọc biển số xe tự động (ALPR – Automated License Plate Readers) của Sở Cảnh Sát Austin (APD) hay không. Đây là một chương trình đã giúp cảnh sát bắt giữ hàng loạt nghi phạm trong năm qua, nhưng cũng gây ra những lo ngại nghiêm trọng về việc giám sát diện rộng và lạm dụng dữ liệu cá nhân.
Hệ thống ALPR hoạt động bằng cách quét nhanh thông tin biển số xe và so sánh với danh sách các phương tiện bị trộm hoặc liên quan đến tội phạm nghiêm trọng của cảnh sát. Austin đã từng dừng chương trình này vào năm 2020. Sau nhiều năm tạm ngưng, thành phố bắt đầu thí điểm lại ALPR kéo dài một năm từ tháng 3 năm ngoái, với chi phí 114,000 USD và yêu cầu phải được kiểm toán và xem xét lại trước khi tiếp tục.
Theo kết quả kiểm toán được trình bày vào tháng trước, hàng trăm camera ALPR đã quét hàng chục triệu biển số xe quanh Austin trong thời gian thí điểm. Hệ thống này được cho là đã hỗ trợ hơn 160 vụ bắt giữ và 130 vụ truy tố.
Các lãnh đạo cảnh sát Austin, bao gồm Cảnh Sát Trưởng Lisa Davis và Phụ Tá Cảnh Sát Trưởng Scott Askew, đều nhấn mạnh tầm quan trọng của ALPR trong việc giảm tội phạm và hỗ trợ điều tra các vụ án nghiêm trọng như giết người, cướp, tấn công tình dục và trộm xe. Ông Askew nói rằng APD không đủ nhân lực để làm việc hiệu quả mà không có sự hỗ trợ của công nghệ như ALPR.
Tuy nhiên, nhiều thành viên Hội Đồng Thành Phố và cư dân Austin đã kêu gọi chấm dứt chương trình, bày tỏ lo ngại về việc các nhà cung cấp công nghệ an ninh công cộng như Flock Safety và Axon Enterprise, Inc. có thể lạm dụng quyền riêng tư. Đặc biệt, họ sợ dữ liệu thu thập được ở Austin có thể bị chia sẻ với các cơ quan liên bang như U.S. Immigration and Customs Enforcement (ICE), một điều mà giới chức địa phương muốn tránh.
Nghị viên Mike Siegel viết rằng việc hợp tác với các công ty giám sát này tiềm ẩn rủi ro lớn, đặc biệt là trong bối cảnh chính quyền liên bang hiện tại có thể sử dụng dữ liệu để nhắm vào người nhập cư hoặc đàn áp các hoạt động bảo vệ Tu chính án thứ nhất.
Chương trình ALPR được tái khởi động với các quy định mới nhằm hạn chế sử dụng dữ liệu chỉ cho các cuộc điều tra cụ thể, giới hạn quyền truy cập, theo dõi yêu cầu dữ liệu từ bên ngoài, yêu cầu xóa dữ liệu trong vòng một tuần và huấn luyện sĩ quan về việc sử dụng công nghệ.
Dù vậy, cuộc kiểm toán gần đây đặt ra câu hỏi liệu APD và các nhà cung cấp có tuân thủ đầy đủ các quy định này hay không. Hợp đồng với Flock có thể cho phép công ty sử dụng và chia sẻ dữ liệu thu thập được tại địa phương vô thời hạn. Dù APD đang làm việc với Flock để thay đổi ngôn ngữ hợp đồng, ông Siegel vẫn hoài nghi về khả năng bảo vệ dữ liệu của Austin.
Ngoài ra, dù chính sách giới hạn việc sử dụng ALPR cho các tội phạm nhất định, các sĩ quan cảnh sát có thể đã sử dụng hệ thống này sai quy định. Nghị viên Siegel cho biết Phụ Tá Cảnh Sát Trưởng Askew đã xác nhận trong số khoảng 65,300 lượt tìm kiếm trong danh sách “nóng” (hot list), hơn 11,500 lượt không tuân thủ chỉ đạo của Hội Đồng Thành Phố. Ông Askew thừa nhận sai sót này và cho biết APD đang làm việc để khắc phục và cập nhật chính sách.
Ông Askew và Cảnh Sát Trưởng Davis cũng đề cập đến các thông tin trên truyền thông về việc camera Flock hỗ trợ các vụ thực thi liên quan đến phá thai và nhập cư ở nơi khác. Tuy nhiên, họ khẳng định điều đó sẽ không xảy ra ở Austin nhờ các giới hạn và mục đích của chương trình tại thành phố này.
Các nghị viên Hội Đồng Thành Phố có nhiều quan điểm khác nhau. Nghị viên Krista Laine bày tỏ lo ngại về “con dốc trơn trượt” và những tác động tiêu cực mà bạn bè, hàng xóm của bà đã trải qua dưới thời chính quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump, đặc biệt là trong cộng đồng người nhập cư tại khu vực Tây Bắc Austin của bà.
Trong khi đó, nghị viên Chito Vela cho rằng dù có lo ngại về quyền riêng tư, camera và công nghệ quét dữ liệu đã được sử dụng rộng rãi trong khu vực tư nhân. Nghị viên Marc Duchen, một người nhập cư, hy vọng cân nhắc lợi ích (như giúp đỡ nạn nhân tội phạm) với các lo ngại rộng hơn về các công ty như Flock. Ông đề xuất tìm kiếm các nhà cung cấp khác thay vì bỏ hẳn công nghệ này.
Tất cả cư dân phát biểu tại phiên họp ngày 3 tháng 6 đều phản đối việc gia hạn chương trình, nhiều người nhấn mạnh bối cảnh chính trị hiện tại và rủi ro đối với cộng đồng nhập cư. Bà Sulma Franco, một cư dân Đông Nam Austin, nói qua người phiên dịch: “Với tất cả luật lệ và quy định của chính phủ hiện tại, chúng tôi luôn sợ hãi khi đi làm hoặc đưa con đi học vì không biết liệu mình có thể về nhà an toàn không. Chúng tôi biết APD bị ràng buộc pháp lý phải chia sẻ dữ liệu với ICE và các cơ quan liên bang khác thông qua [Trung Tâm Tình Báo Khu Vực Austin].”
Bà Annie Compton đồng ý, nói rằng dù công nghệ này có thể hữu ích, nó lại mở cửa cho việc thực thi pháp luật từ bên ngoài mà người dân địa phương không muốn. “Trong thời điểm bình thường, tôi có thể ủng hộ công cụ này. Nhưng đây không phải là thời điểm bình thường,” bà nói. “Hệ thống này sẽ là món quà cho ICE và là mối đe dọa cho chúng tôi, hàng xóm, bạn bè và những người cùng sống tại Austin.”
Theo Community Impact News ngày 3 tháng 6 năm 2025.
