NEW DELHI — Ấn Độ đã chính thức giải nghệ phi đội cuối cùng gồm các máy bay chiến đấu MiG-21 thời Liên Xô vào thứ Sáu, chấm dứt hơn sáu thập kỷ phục vụ của một loại máy bay từng được ca ngợi về sức mạnh chiến đấu nhưng sau đó bị gọi là “quan tài bay” do các vụ tai nạn thường xuyên xảy ra.
Việc loại bỏ dần các máy bay này nhấn mạnh sự cấp bách của Không quân Ấn Độ trong việc mở rộng và hiện đại hóa phi đội chiến đấu để đối phó với các mối đe dọa tiềm tàng từ cả hai phía với các đối thủ là Trung Quốc và Pakistan. Theo hãng tin AP, việc giải nghệ khiến không quân chỉ còn 29 phi đội chiến đấu, thấp hơn con số 42 được chính phủ phê duyệt trước đây.
“Nếu sự sụt giảm trong phi đội chiến đấu của Ấn Độ không sớm được khắc phục, sẽ rất khó khăn để đối phó với các đối thủ láng giềng có các máy bay chiến đấu tiên tiến cho chiến tranh hiện đại”, ông N.C. Bipindra, một nhà phân tích quốc phòng tại New Delhi, cho biết.
Ấn Độ đang đặt cược vào việc đẩy nhanh việc đưa vào sử dụng các máy bay chiến đấu hạng nhẹ Tejas do trong nước sản xuất và có thể mua thêm các máy bay chiến đấu nước ngoài sẽ được sản xuất tại địa phương để bổ sung cho lực lượng đang suy giảm của mình, các quan chức chính phủ cho biết. Hiện tại, Ấn Độ đang vận hành các phi đội Rafale của Pháp, Mirage 2000, Su30 của Nga, MiG-29 và Tejas.
Được đưa vào biên chế từ những năm 1960, chiếc MiG-21 với mũi nhọn đã trở thành xương sống của Không quân Ấn Độ và từng tham chiến trong các cuộc chiến với Pakistan và Trung Quốc. Tuy nhiên, các vụ tai nạn thường xuyên của loại máy bay siêu thanh này đã gây ra những lo ngại về an toàn. Mặc dù đã trải qua nhiều lần nâng cấp, công nghệ của máy bay vẫn lỗi thời và khó bảo trì. Theo dữ liệu chính thức, Ấn Độ đã mua 872 máy bay MiG thuộc nhiều mẫu mã khác nhau từ năm 1966 đến 1980, trở thành nhà khai thác lớn nhất thế giới của loại máy bay này. Giữa năm 1971 và tháng 4 năm 2012, có tới 482 vụ tai nạn MiG được báo cáo, giết chết 171 phi công, 39 dân thường, 8 quân nhân và 1 thành viên phi hành đoàn, với nguyên nhân được cho là do lỗi con người và các vấn đề kỹ thuật.
Việc này đã làm dấy lên biệt danh nghiệt ngã “quan tài bay” và thậm chí còn là nguồn cảm hứng cho bộ phim bom tấn Bollywood “Rang De Basanti” năm 2006, dựa trên cái chết của một phi công MiG-21 trẻ tuổi.
Vào thứ Sáu, máy bay chiến đấu này đã được tiễn biệt trong một buổi lễ trang trọng với chuyến bay cuối cùng do Tham mưu trưởng Không quân, Đại tướng Không quân AP Singh dẫn đầu, trước sự chứng kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Rajnath Singh tại căn cứ không quân phía bắc Chandigarh. Sau khi hạ cánh, chiếc máy bay đã nhận được màn chào đón bằng vòi rồng nước.
“MiG-21 có vinh dự là một loại máy bay đã huấn luyện nhiều thế hệ phi công chiến đấu của Ấn Độ. Thật là một niềm vui khi được lái nó. Nó đã giúp tôi trở thành phi công chiến đấu như ngày hôm nay,” Đại tá Không quân Indranil Nandi cho biết. Theo ABC News, để tăng cường sức mạnh chiến đấu đang suy yếu, không quân đã ký hợp đồng mua 87 máy bay Tejas. Lễ bàn giao dự kiến bắt đầu từ năm 2027.
