Dù trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh đang ngày càng phổ biến, một rào cản lớn đối với việc chấp nhận rộng rãi công nghệ này trong đời sống hàng ngày vẫn còn đó: vấn đề niềm tin. Một báo cáo mới đây, theo khảo sát Người tiêu dùng Kết nối (Connected Consumer Survey) của Deloitte trên 3,500 người Mỹ, cho thấy chúng ta vẫn chưa thực sự tin tưởng AI, hay đúng hơn là các công ty đằng sau nó.
Hơn một nửa (53%) số người được khảo sát cho biết họ đang thử nghiệm hoặc thường xuyên sử dụng AI tạo sinh. Tuy nhiên, một tỷ lệ cao hơn (69%) lại bày tỏ lo ngại rằng sự đổi mới đang diễn ra quá nhanh, và các công ty công nghệ chưa chú ý đúng mức đến các rủi ro tiềm ẩn.
Ông Steve Fineberg, Phó Chủ tịch và lãnh đạo ngành công nghệ Hoa Kỳ tại Deloitte, nhận định với CNET rằng: “Người tiêu dùng đang sử dụng AI nhiều hơn, chi trả nhiều hơn và, bất chấp điều này, họ cũng ngày càng lo ngại về khả năng lạm dụng và những nguy hiểm của AI tạo sinh.”
Cuộc khảo sát này hé lộ hai xu hướng dường như trái ngược về sự trỗi dậy nhanh chóng của AI tạo sinh. Một mặt, ngày càng nhiều người sử dụng AI tạo sinh thường xuyên hơn và theo nhiều cách hơn. AI đang trở nên phổ biến, xuất hiện trong điện thoại, công cụ tìm kiếm và TV của chúng ta, đồng thời ngày càng mạnh mẽ hơn.
Mặt khác, AI tạo sinh cũng làm trầm trọng thêm các vấn đề về sức khỏe tâm thần, chứng nghiện, xâm phạm quyền riêng tư và thường xuyên cung cấp thông tin sai lệch. Phần lớn người dùng đều nhận thức được những vấn đề và nguy hiểm này. Hơn một nửa số người được khảo sát cho biết họ hầu hết hoặc luôn xác minh thông tin nhận được từ các chatbot bằng cách kiểm tra các nguồn đáng tin cậy hoặc kiến thức của chính mình.
Chỉ vì AI có mặt ở khắp mọi nơi không có nghĩa là nó luôn miễn phí. Mặc dù hầu hết các nhà phát triển AI đều cung cấp phiên bản miễn phí, nhưng chúng có giới hạn về khả năng hoặc mức độ sử dụng. Khoảng 4 trong 10 người được Deloitte khảo sát cho biết họ chi trả cho các sản phẩm AI. Trong số những người không trả tiền, một nửa nói rằng các công cụ miễn phí đã đủ tốt. Về phương thức sử dụng, 65% người dùng AI thông qua các ứng dụng di động độc lập (như ChatGPT hoặc Gemini), và 60% thông qua các trang web AI.
Mối lo ngại lớn nhất dường như là quyền riêng tư dữ liệu. Kể từ cuộc khảo sát năm trước, tỷ lệ người lo lắng về quyền riêng tư và an ninh đã tăng từ 60% lên 70%, với gần một nửa số người được hỏi cho biết họ từng gặp ít nhất một sự cố, chẳng hạn như bị hack, xâm phạm tài khoản hoặc bị đánh cắp danh tính, trong năm qua.
Người tiêu dùng bày tỏ sự không sẵn lòng chia sẻ dữ liệu sinh trắc học, liên lạc hoặc tài chính. Ngay cả với dữ liệu thể dục, nơi nhiều người sẵn lòng chia sẻ nhất do sự phổ biến của các thiết bị theo dõi sức khỏe, vẫn có nhiều người không sẵn lòng chia sẻ thông tin (30%) hơn là rất sẵn lòng (22%). Theo CNET, ông Fineberg cho rằng “có rất nhiều việc phải làm để có thể thay đổi tình hình trong lĩnh vực này.”
Bên cạnh những nguy hại tiềm tàng của AI, nhiều người dùng còn không mấy ấn tượng với các tính năng tiên tiến của công nghệ. Hơn ba phần tư số người nói rằng các công ty công nghệ quá tập trung vào việc đánh bại đối thủ hơn là giải quyết các vấn đề thực sự, và hai phần ba cho biết hầu hết các tính năng mới không giải quyết được vấn đề của họ.
Deloitte phát hiện ra rằng người tiêu dùng sẵn lòng chi tiền cho các công ty mà họ tin tưởng. Người dân mong muốn các công ty và sản phẩm công nghệ sáng tạo, nhưng họ muốn bảo vệ quyền riêng tư và an ninh của mình nhiều hơn.
Ông Fineberg kết luận, “Đó là một việc lâu dài. Phải mất nhiều năm để xây dựng lòng tin, nhưng bạn cũng có thể mất lòng tin chỉ trong vài giây.”
