BRUSSELS – Trong suốt năm 2025, một thực tế mới đã thấm nhuần vào châu Âu. Hoa Kỳ, đồng minh mạnh nhất từ lâu của khối này, đã làm xói mòn sự thống nhất, nền kinh tế, an ninh và thậm chí cả nền dân chủ của Liên minh châu Âu (EU), tạo tiền đề cho một hội nghị thượng đỉnh EU vào cuối một năm đầy thử thách.
Sau khi đóng băng vô thời hạn các tài sản của Nga ở châu Âu vào tuần trước, các nhà lãnh đạo EU phải đối mặt với một cuộc thử nghiệm sức mạnh mới tại hội nghị thượng đỉnh vào thứ Năm. Ukraine đang gặp khó khăn về tài chính, và họ đã hứa sẽ đáp ứng các nhu cầu kinh tế và quân sự của Kyiv trong hai năm tới, rất có thể thông qua một khoản vay bồi thường mới.
“Đã đến lúc châu Âu và Ukraine phải đối mặt với thử thách”, theo Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen, nước này hiện đang giữ chức chủ tịch luân phiên của EU. Ông nói: “Chúng ta cần phải đưa ra quyết định này để đảm bảo nền kinh tế Ukraine, đồng thời gửi một tín hiệu đến phần còn lại của thế giới, bao gồm cả Tòa Bạch Ốc ở Washington D.C., rằng châu Âu là một nhân tố địa chính trị mạnh mẽ”.
Khi cuộc chiến tranh lớn nhất trên lục địa này trong nhiều thập kỷ vẫn đang diễn ra, người châu Âu đã bị thử thách bởi những lời đe dọa của Tổng Thống Donald Trump, sự ủng hộ của ông đối với phe cực hữu châu Âu và tình hữu nghị của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ban đầu, họ đáp lại bằng những lời tâng bốc, nhưng gần đây thì không còn như vậy.
Kể từ tháng Giêng, khi các nhà lãnh đạo cố gắng giữ cho Ukraine tham gia cuộc chiến chống lại người láng giềng lớn hơn, Tổng Thống Donald Trump đã thay đổi quan điểm, dường như ủng hộ Kyiv vào tháng này và Nga vào tháng sau. Ông chủ yếu vẫn chỉ trích châu Âu, và sự chỉ trích đó giờ đây mang một sắc thái gay gắt hơn.
Các nhà lãnh đạo châu Âu đã nỗ lực để lấp đầy khoảng trống và củng cố sự hỗ trợ quân sự cho Ukraine, nhưng họ thừa nhận rằng Hoa Kỳ là một đối tác không thể thay thế, và Tổng Thống Donald Trump là người duy nhất mà ông Putin có thể đàm phán hòa bình.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã cảnh báo vào tuần trước rằng “chúng ta thực sự đang chứng kiến một bước ngoặt và không có gì còn như trước nữa. Chúng ta đang sống trong một thời đại khác, và thời đại này đòi hỏi những phản ứng khác với những gì chúng ta đã đưa ra trong quá khứ”.
Vài tuần sau khi Tổng Thống Donald Trump trở lại nắm quyền vào tháng Giêng, chính quyền của ông đã báo hiệu rằng các lợi ích an ninh của Hoa Kỳ nằm ở nơi khác: Châu Âu giờ đây phải tự lo cho mình và Ukraine, tổng thống nước này đã bị bẽ mặt tại một cuộc họp ở Tòa Bạch Ốc vào tháng Hai.
Vào tháng Tư, Tổng Thống Donald Trump đã tuyên bố mức thuế quan sâu rộng trên toàn cầu để bảo vệ an ninh quốc gia. Ông nói rằng “đất nước chúng ta đã bị cướp bóc, tàn phá và cướp bóc” bởi các quốc gia khác, bao gồm cả các đồng minh của Hoa Kỳ trong tổ chức an ninh lớn nhất thế giới, NATO.
Phản ứng của EU là tìm kiếm các thỏa thuận với các đối tác bị bỏ rơi khác, đặc biệt là trên khắp châu Á. Khối thương mại lớn nhất thế giới cũng đã chấp nhận rằng mức thuế quan cao hơn có lẽ là cái giá tốt nhất phải trả để tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của Hoa Kỳ ở Ukraine.
Theo ABC News, hội nghị thượng đỉnh EU vào thứ Năm, tập trung vào việc tài trợ cho nền kinh tế và nỗ lực quân sự của Ukraine trong hai năm tới, là một bước đi khác một mình mà không có Hoa Kỳ.
