Trong suốt 35 năm, nhà động vật học người Mỹ Laurie Marker đã miệt mài thu thập và lưu trữ mẫu vật tại một ngân hàng tinh trùng báo hoa mai ở Namibia. Với hy vọng một ngày nào đó, các nhà bảo tồn sẽ sử dụng chúng để cứu loài vật chạy nhanh nhất thế giới khỏi bờ vực tuyệt chủng.
Bà Marker, người sáng lập Quỹ Bảo tồn Báo hoa mai, chia sẻ ngân hàng này là một “vườn thú đông lạnh” lưu trữ tinh trùng báo hoa mai từ năm 1990. Nó sẽ được sử dụng trong tình huống xấu nhất, khi số lượng loài vật này trong tự nhiên giảm sút nghiêm trọng. Hiện chỉ còn khoảng 7.000 cá thể báo hoa mai hoang dã, con số tương đương với tê giác đen đang bị đe dọa.
Báo hoa mai đang đối mặt với nhiều hiểm họa như mất môi trường sống, xung đột với con người và nạn buôn bán động vật trái phép. Việc quần thể bị thu hẹp và cô lập khiến nguồn gen của chúng bị thu hẹp, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Theo thống kê, số lượng báo hoa mai hoang dã đã giảm 80% trong nửa thế kỷ qua và chúng đã biến mất khỏi 90% môi trường sống trước đây.
Các nhà khoa học tin rằng báo hoa mai đã suýt tuyệt chủng vào cuối kỷ băng hà, khoảng 10.000 đến 12.000 năm trước, khi nguồn gen của chúng bị thu hẹp. Việc thiếu đa dạng di truyền, cùng với việc 70-80% tinh trùng của báo hoa mai bất thường, có thể khiến chúng cần sự trợ giúp trong tương lai.
Việc lưu trữ tinh trùng không chỉ áp dụng cho báo hoa mai mà còn được các nhà bảo tồn sử dụng cho nhiều loài khác, bao gồm voi, tê giác, linh dương và các loài mèo lớn khác. Những nỗ lực bảo tồn này có thể là hy vọng cuối cùng cho loài tê giác trắng phương Bắc đang trên bờ vực tuyệt chủng. Các nhà khoa học đã cố gắng cấy phôi tê giác trắng phương Bắc vào tử cung của tê giác trắng phương Nam, nhưng chưa thành công.
Bà Marker thu thập mẫu tinh trùng một cách tình cờ. Ở Namibia, báo hoa mai thường gặp nguy hiểm từ nông dân coi chúng là mối đe dọa đối với gia súc. Đội của bà sẽ thu thập mẫu khi báo hoa mai bị thương hoặc bị bắt. Mẫu tinh trùng cũng có thể được lấy từ những cá thể đã chết.
Hiện có khoảng 400 mẫu tinh trùng báo hoa mai được lưu trữ ở nhiệt độ cực thấp tại phòng thí nghiệm của Quỹ Bảo tồn Báo hoa mai. Nghiên cứu của bà Marker không liên quan đến việc thụ tinh nhân tạo vì việc sinh sản động vật hoang dã trong điều kiện nuôi nhốt không được phép ở Namibia. Nếu báo hoa mai bị đe dọa tuyệt chủng một lần nữa, lựa chọn cuối cùng là khoảng 1.800 cá thể đang sống trong các vườn thú và môi trường nuôi nhốt khác. Tuy nhiên, báo hoa mai không sinh sản tốt trong điều kiện nuôi nhốt và ngân hàng tinh trùng có thể là biện pháp cuối cùng.
Theo ABC News.
