Tình hình tại Puerto Rico đang nóng lên với các phiên điều trần quan trọng về đề xuất tăng phí điện của các công ty tư nhân. Nếu được chấp thuận, hóa đơn tiền điện trung bình của hộ gia đình tại vùng lãnh thổ Hoa Kỳ này có thể tăng ít nhất 40%, trong bối cảnh tỷ lệ nghèo đói cao và chi phí sinh hoạt ngày càng leo thang.
Cư dân địa phương tỏ ra bất bình khi các quan chức công ty điện lực tư nhân, đơn vị quản lý việc sản xuất, truyền tải và phân phối điện, nhấn mạnh rằng cần có thêm nguồn vốn để hiện đại hóa lưới điện đang xuống cấp, vốn đã bị tàn phá nặng nề bởi Bão Maria vào năm 2017.
Các phiên điều trần, không có sự tham gia đóng góp ý kiến của công chúng, đã bắt đầu từ giữa tháng 11 và dự kiến kéo dài đến cuối tháng 12. Cơ quan Năng lượng Puerto Rico sẽ là đơn vị đưa ra quyết định cuối cùng về việc có phê duyệt các khoản tăng phí đề xuất hay không.
Theo Hiệp hội Năng lượng Mặt trời và Lưu trữ Năng lượng Puerto Rico (SESA) và Solar United Neighbors, tổng các khoản phí mới đề xuất sẽ nâng mức phí cố định hàng tháng từ khoảng 4 đô la lên hơn 40 đô la.
Ông P.J. Wilson, Chủ tịch SESA, bày tỏ quan ngại về tác động đối với những người có thu nhập thấp và người cao tuổi.
Một trong những đề xuất từ LUMA, công ty chịu trách nhiệm truyền tải và phân phối điện, yêu cầu tăng phí cố định hàng tháng cho hộ gia đình từ khoảng 4 đô la lên 15 đô la, bắt đầu từ tháng Giêng.
Ông Javier Rúa-Jovet, Giám đốc chính sách công của SESA, cho rằng yêu cầu này là một đòn giáng kinh tế không thể chấp nhận được đối với các hộ gia đình trên đảo, đồng thời nhấn mạnh hiện chưa có bất kỳ phân tích nào chứng minh sự cần thiết của khoản tăng phí này.
Ông Wilson cũng cảnh báo rằng các khoản phí cố định bổ sung này sẽ làm giảm đáng kể tính hấp dẫn về mặt tài chính của việc lắp đặt năng lượng mặt trời.
Puerto Rico, từng đặt mục tiêu đạt 100% năng lượng tái tạo vào năm 2050, đang có xu hướng xa rời mục tiêu này dưới thời chính quyền của Thống đốc Jenniffer González, một người ủng hộ Tổng Thống Donald Trump.
Trong khi đó, các nhà ủng hộ cho rằng hòn đảo nên ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là sau những thiệt hại nặng nề mà Bão Maria đã gây ra, khiến nhiều người dân phải sống trong cảnh mất điện kéo dài.
Tình trạng mất điện luân phiên vẫn tiếp diễn, với các vụ mất điện trên diện rộng xảy ra vào Tuần Lễ Phục Sinh năm nay và đêm Giao thừa năm ngoái.
Với dân số 3,2 triệu người, Puerto Rico có tỷ lệ nghèo đói hơn 40%. Người dân vẫn đang giận dữ trước tình trạng mất điện liên miên, những thiệt hại đối với thiết bị điện và đề xuất tăng giá điện, trong đó có mức giá có thể lên tới 33 xu mỗi kWh. So với mức trung bình 17 xu mỗi kWh tại lục địa Hoa Kỳ, đây là một gánh nặng đáng kể.
Thống đốc Puerto Rico đã cam kết chấm dứt hợp đồng với LUMA. Chánh Văn phòng Francisco Domenech cho biết quy trình pháp lý để thực hiện điều này sẽ bắt đầu trước cuối năm, với mục tiêu hàng đầu là giảm chi phí điện.
Ông Domenech cho biết chính quyền đang đàm phán với các công ty tại lục địa Hoa Kỳ để có thể thay thế LUMA, nhưng từ chối cung cấp chi tiết. Ngay cả khi hợp đồng bị hủy bỏ, LUMA vẫn sẽ phải tiếp tục cung cấp dịch vụ trong một năm.
LUMA được ký hợp đồng vào tháng 6 năm 2021 bởi Cơ quan Điện lực Puerto Rico, cơ quan này đang gặp khó khăn trong việc tái cơ cấu khoản nợ hơn 9 tỷ đô la. Các cuộc đàm phán căng thẳng vẫn đang diễn ra, và các chuyên gia cảnh báo rằng người dân Puerto Rico có thể sẽ phải đối mặt với một đợt tăng giá điện nữa để trả nợ nếu không đạt được thỏa thuận với các chủ nợ, theo tin từ Associated Press.
