Vào ngày 1 tháng 12 năm 1955, tại Montgomery, Alabama, bà Rosa Parks đã bị bắt giữ vì từ chối nhường ghế trên xe buýt công cộng cho một người đàn ông da trắng, vi phạm các luật lệ phân biệt chủng tộc của thành phố. Cuộc biểu tình tẩy chay xe buýt ở Montgomery sau đó đã thành công, do một mục sư Baptist trẻ tuổi tên là Martin Luther King Jr. dẫn đầu. Bà Rosa Parks, được mệnh danh là “mẹ của phong trào dân quyền”, sinh năm 1913 tại Tuskegee, Alabama. Bà làm nghề may và năm 1943 gia nhập chi nhánh Montgomery của Hiệp hội Quốc gia vì Sự Tiến bộ của Người Da màu (NAACP).
Theo quy định của thành phố Montgomery năm 1955, người Mỹ gốc Phi buộc phải ngồi ở hàng ghế sau trên xe buýt công cộng và phải nhường ghế cho hành khách da trắng nếu hàng ghế phía trước đã đầy. Bà Parks đang ngồi ở hàng ghế đầu tiên của khu vực dành cho người da màu khi tài xế xe buýt người da trắng yêu cầu bà nhường chỗ cho một người đàn ông da trắng. Hành động từ chối của bà Parks diễn ra đột ngột nhưng không chỉ đơn thuần do mệt mỏi, như huyền thoại phổ biến vẫn kể. Trên thực tế, các nhà lãnh đạo dân quyền địa phương đã lên kế hoạch thách thức luật lệ xe buýt phân biệt chủng tộc của Montgomery trong nhiều tháng, và bà Parks đã biết về cuộc thảo luận này.
Ngay sau khi hay tin bà Parks bị bắt, NAACP và các nhà hoạt động người Mỹ gốc Phi khác đã lập tức kêu gọi người Mỹ gốc Phi tại Montgomery tẩy chay xe buýt vào Thứ Hai, ngày 5 tháng 12. Tin tức được lan truyền qua các tờ rơi, và các nhà hoạt động đã thành lập Hiệp hội Cải thiện Montgomery để tổ chức cuộc biểu tình. Ngày đầu tiên của cuộc tẩy chay xe buýt đã thành công vang dội, và tối hôm đó, Mục sư Martin Luther King Jr., 26 tuổi, đã phát biểu trước đám đông lớn tại một nhà thờ: “Vinh quang vĩ đại của nền dân chủ Mỹ là quyền được phản đối vì lẽ phải.” Ông King nhanh chóng trở thành nhà lãnh đạo của cuộc tẩy chay xe buýt và phải đối mặt với nhiều lời đe dọa giết chết từ những người phản đối việc hòa giải chủng tộc. Có lần, nhà của ông đã bị đánh bom, nhưng ông và gia đình may mắn thoát nạn.
Cuộc tẩy chay kéo dài hơn một năm, người tham gia phải lập nhóm đi chung xe hoặc đi bộ hàng dặm để đến nơi làm việc và trường học khi không còn phương tiện nào khác. Do người Mỹ gốc Phi chiếm 70% số hành khách đi xe buýt ở Montgomery trước đó, hệ thống vận tải công cộng của thành phố đã chịu tổn thất nặng nề trong suốt thời gian diễn ra cuộc tẩy chay. Vào ngày 13 tháng 11 năm 1956, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã bãi bỏ các luật lệ phân biệt chủng tộc trên xe buýt của bang Alabama và thành phố Montgomery vì vi phạm điều khoản bảo vệ bình đẳng của Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ. Vào ngày 20 tháng 12, ông King đã đưa ra tuyên bố: “Cuộc phản đối kéo dài một năm chống lại xe buýt của thành phố chính thức được hủy bỏ, và công dân Da đen ở Montgomery được kêu gọi quay trở lại xe buýt vào sáng mai trên cơ sở không phân biệt chủng tộc.” Cuộc tẩy chay kết thúc vào ngày hôm sau. Bà Rosa Parks là một trong những người đầu tiên sử dụng xe buýt mới hết phân biệt chủng tộc. Martin Luther King Jr. và phong trào dân quyền bất bạo động của ông đã giành được chiến thắng lớn đầu tiên. Sẽ còn nhiều chiến thắng nữa đến sau đó. Bà Rosa Parks qua đời vào ngày 24 tháng 10 năm 2005. Ba ngày sau, Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua một nghị quyết vinh danh bà bằng cách cho phép thi hài bà quàn tại Tòa nhà Quốc hội. Theo tin từ History.com.


































