Mười năm sau khi Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ phán quyết rằng hôn nhân đồng giới là một quyền hợp hiến, sự phân hóa về quan điểm giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ về vấn đề này ngày càng trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết.
Các cuộc thăm dò gần đây từ Gallup cho thấy sự ủng hộ của người Mỹ đối với hôn nhân đồng giới đã tăng lên so với năm 2015. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất của Gallup cho thấy có một khoảng cách lên tới 47% giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ về vấn đề này, lớn nhất kể từ khi Gallup bắt đầu theo dõi cách đây 29 năm. Theo phân tích thăm dò của hãng tin AP, sự khác biệt lớn này một phần là do sự sụt giảm đáng kể trong sự ủng hộ từ phía đảng Cộng hòa kể từ năm 2023.
Chưa đầy 40 năm trước, hôn nhân đồng giới là một vấn đề không được ủng hộ. Khảo sát xã hội chung năm 1988 cho thấy chỉ khoảng 1/10 người trưởng thành ở Hoa Kỳ “hoàn toàn đồng ý” hoặc “đồng ý” với tuyên bố rằng các cặp đồng tính nên có quyền kết hôn. Vào thời điểm đó, khoảng 7/10 người Mỹ – bao gồm tỷ lệ tương đương giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa – không đồng ý với tuyên bố này.
Tuy nhiên, ngay từ những năm 1990, chính trị về hôn nhân đồng giới đã bắt đầu thay đổi. Dữ liệu của Gallup từ năm 1996 – năm mà Đạo luật bảo vệ hôn nhân định nghĩa hôn nhân là giữa một người đàn ông và một người phụ nữ – cho thấy 27% người trưởng thành ở Hoa Kỳ nói rằng hôn nhân giữa các đối tác đồng giới “nên được pháp luật công nhận là hợp lệ”. Nhưng đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa không còn đồng điệu nữa: Đảng Dân chủ có khả năng ủng hộ việc công nhận hợp pháp hôn nhân đồng giới cao gần gấp đôi so với đảng Cộng hòa.
Đến năm 2004, việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới bắt đầu diễn ra ở cấp tiểu bang. Năm đó, Massachusetts trở thành tiểu bang đầu tiên cho phép các cặp đồng giới kết hôn. Tổng Thống Hoa Kỳ lúc bấy giờ là George W. Bush, một đảng viên Cộng hòa, đã vận động sửa đổi hiến pháp để cấm hôn nhân đồng giới, trong khi các đảng viên Dân chủ tranh giành đề cử tổng thống năm 2004 của đảng mình nói rằng việc hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới nên được giao cho các tiểu bang quyết định.
Vào thời điểm này, sự ủng hộ của người Mỹ đối với hôn nhân đồng giới vẫn còn phần nào hạn chế và sự chia rẽ giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ ngày càng sâu sắc. Theo dữ liệu của Gallup, khoảng 4/10 người trưởng thành ở Hoa Kỳ đồng ý rằng hôn nhân đồng giới nên được cho phép. Trong số các đảng viên Dân chủ, sự đồng ý đó cao hơn – khoảng một nửa ủng hộ – so với 22% đảng viên Cộng hòa.
Kể từ đó, sự ủng hộ ngày càng tăng của người Mỹ đối với hôn nhân đồng giới được thúc đẩy bởi đảng Dân chủ và những người không thuộc đảng phái nào. Trong suốt xu hướng của Gallup, đảng Dân chủ ủng hộ hôn nhân đồng giới hơn đảng Cộng hòa. Kể từ năm 2006, ít nhất một nửa số đảng viên Dân chủ đã ủng hộ hôn nhân đồng giới và những người không thuộc đảng phái nào bắt đầu thấy sự ủng hộ đa số nhất quán vào năm 2012.
Trong khi đó, khoảng cách giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa vẫn còn lớn. Đến năm 2015, năm Tòa án Tối cao đưa ra phán quyết, khoảng 3/4 đảng viên Dân chủ – nhưng chỉ khoảng 1/3 đảng viên Cộng hòa – ủng hộ hôn nhân đồng giới.
Tuy nhiên, đảng Cộng hòa đã trở nên ủng hộ hôn nhân đồng giới hơn một chút trong khoảng thời gian từ năm 2010 đến năm 2020. Trong khi đảng Dân chủ tiếp tục dẫn đầu sự thay đổi, dư luận của đảng Cộng hòa cũng thay đổi trong thập kỷ này – báo hiệu một phong trào rộng lớn hơn hướng tới việc chấp nhận hôn nhân đồng giới trên toàn đảng phái, ngay cả khi nó không phải lúc nào cũng tuyến tính.
Theo dữ liệu của Gallup từ năm nay, khoảng 7/10 người Mỹ nghĩ rằng hôn nhân giữa các đối tác đồng giới nên được pháp luật công nhận là hợp lệ, tương tự như dữ liệu Khảo sát xã hội chung mới nhất cho thấy 63% người trưởng thành ở Hoa Kỳ đồng ý rằng hôn nhân đồng giới nên được coi là một quyền.
Nhưng trong khi sự ủng hộ của công chúng đối với hôn nhân đồng giới tăng lên trong những năm sau phán quyết Obergefell v. Hodges – từ khoảng 60% vào năm 2015 – thì nó tương đối ổn định kể từ năm 2020.
Đồng thời, sự ủng hộ của đảng Cộng hòa đã giảm trong mỗi ba năm qua. Hiện tại, khoảng 4/10 đảng viên Cộng hòa nói rằng hôn nhân giữa các đối tác đồng giới nên được công nhận là hợp pháp, giảm so với mức cao kỷ lục 55% vào năm 2021 và 2022. Sự suy giảm gần đây nhất của đảng Cộng hòa đưa quan điểm của họ trở lại thước đo năm 2016, khi 40% ủng hộ hôn nhân đồng giới hợp pháp.
Tổng biên tập cấp cao của Gallup, Megan Brenan, cho biết sự thay đổi gần đây trong quan điểm của đảng Cộng hòa về hôn nhân đồng giới là rất lớn.
“Đây là một sự sụt giảm mạnh hơn nhiều từ năm 2022 đến năm 2025,” bà nói. “Và tất nhiên, bây giờ chúng ta có khoảng cách đảng phái lớn nhất mà chúng ta đã thấy trong các xu hướng.”
Ngay cả khi sự ủng hộ chung của đảng Cộng hòa đối với hôn nhân đồng giới giảm sút, sự chia rẽ thế hệ trong đảng cho thấy rằng sự phản đối có thể không giữ được về lâu dài.
Trong số các đảng viên Cộng hòa dưới 50 tuổi, khoảng 6/10 người nói rằng hôn nhân đồng giới nên được pháp luật công nhận, cuộc thăm dò của Gallup cho thấy. Điều đó hoàn toàn trái ngược với chỉ 36% đảng viên Cộng hòa trên 50 tuổi nói điều tương tự – cho thấy rằng quan điểm về vấn đề này có thể tiếp tục thay đổi.
Nhìn chung, những người trẻ tuổi có khả năng ủng hộ việc công nhận hợp pháp hôn nhân đồng giới hơn đáng kể. Khoảng 8/10 người trưởng thành dưới 35 tuổi ủng hộ, so với khoảng 7/10 trong độ tuổi từ 35 đến 54 và 6/10 trong số những người từ 55 tuổi trở lên.
Bà Brenan lưu ý rằng những người Mỹ trẻ tuổi chấp nhận hôn nhân đồng giới hơn những người lớn tuổi, và đó là một vấn đề đặc biệt dường như chia rẽ đảng Cộng hòa ngày nay.
“Tôi nghĩ đó là chìa khóa cho những gì mọi thứ sẽ hướng tới, có lẽ,” bà Brenan nói. “Trong lịch sử, mọi người trở nên bảo thủ hơn khi họ già đi, nhưng đây là một vấn đề đã ăn sâu vào xã hội ngày nay và đặc biệt là xã hội trẻ tuổi.”
Theo ABC News.
